Өндөр дээд түвшний айлчлал Төрийн ёслолын журамтай буюу "тэвчээргүй монгол зан"

Ойрын өдрүүдэд Япон улсын Эзэн хаан Нарүхито, хатан Масако манай улсад айлчилж буй билээ. Өчигдөр Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, гэргий Л.Болорцэцэгийн хамт тэднийг төв талбайд албан ёсоор угтаж авсан билээ.

Энэ үеэр Төрийн ёслолын журмын дагуу айлчлалын бүхий л үйл явц үргэлжилсэн бөгөөд төв талбай руу хүндэт зочдыг оруулах үеэр хэсэгчлэн түр хугацаанд төв замыг хааж, нэвтрүүлсэн юм. Харин энэ үеэр уулзварт зарим жолооч дуут дохиогоо тасралтгүй хангинуулсан нь зам хаасныг эсэргүүцэж буйгаа илэрхийлэв бололтой. Ажил үүргээ гүйцэтгэж буй замын цагдаа руу жолооч нар зам хаалаа гэж дургүйцлээ илэрхийлэх нь ч цөөнгүй.

Уг нь Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагад (НҮБ) элссэн улс орнуудын төрийн тэргүүнүүд, хаад, хатан хаад болон өндөр албан тушаалтнууд гадаад улсад айлчлахдаа олон улсын хэм хэмжээ, дипломат ёс зүй, тухайн орны хууль журам болон хоёр талын гэрээ хэлэлцээрт тулгуурлан дараах үндсэн дүрэм, журмуудыг дагаж мөрдөхийг тусгасан байдаг.

Дипломат ёс зүй буюу Венийн конвенц

• 1961 оны Венийн конвенц нь дипломат харилцааны үндсэн суурь бөгөөд төрийн тэргүүн, өндөр түвшний айлчлалын үеэр дипломат эрх ямбыг тогтоодог
• Төрийн тэргүүнүүд дипломат халдашгүй байдлаар хамгаалагддаг
• Тэднийг хүлээн авч буй улс нь бүх талын аюулгүй байдал, ёс зүйн хүндэтгэл, үндэсний зан заншлын дагуу хүндэтгэл үзүүлэх үүрэгтэй

Төрийн өндөр дээд түвшний айлчлалын үеэр,

• Төрийн тэргүүн болон өндөр албан тушаалтнуудыг дагалдаж явах аюулгүй байдлын баг, тээврийн хэрэгслүүд (төрийн онгоц, автомашин) тусгай зохион байгуулалтаар хангагддаг
• Мөн айлчлалын үеэр зарим замыг хэсэгчлэн хааж, тодорхой маршрутаар зорчих бөгөөд аюулгүй байдлыг хангаж өгдөг

Монгол Улсын Төрийн ёслолын журамд зааснаар,

Манай улсад айлчилж буй гадаад улсын төрийн өндөр албан тушаалтныг төв талбайд угтан авах ёслол нь нэг удаа, богино хугацаанд болж өрнөх бөгөөд энэ хугацаанд зөвхөн зорчих хэсгийн зарим зам талбайг түр хугацаанд хаах нь нөгөө талдаа зочдын цувааг нэвтрүүлэхээс гадна аюулгүй байдлыг хангахад чиглэгддэг. Гэтэл зарим иргэдийн зүгээс айлчлалын үеэр зам хаахыг эсэргүүцэн бичжээ. Тээврийн цагдаагийн газраас айлчлалтай холбоотой ямар зам талбайг хаах мэдээллийг урьдчилан хүргэдэг бөгөөд зарим тохиолдолд айлчилж буй талын тавьж буй хүсэлтийн хүрээнд гадаад улсын төрийн тэргүүн, өндөр дээд албан тушаалтны айлчлалын маршрутыг нууцлах нь ч бий.

Дипломат харилцаатай улс орнуудын зочид төлөөлөгчид болон төрийн тэргүүний айлчлал улс орон бүрт бий бөгөөд тэр дагуу өөрсдийн ёслолын журмаар зохицуулагддаг. Өчигдрийн хувьд өмнөх айлчлалуудаас багагүй илүү хугацааг зарцуулсан шалтгаан нь Төрийн ёслолын журмын 55.6-д зааснаар "Хаан, хатан хааны айлчлалын үеэр зохих хүндэтгэлийг үзүүлж болно" гэсний дагуу ёслолын буудлага хийсэн.

Төрийн болон албан ёсны айлчлал журамд заасны дагуу ажлын 3 хоногт, ажлын айлчлалыг ажлын 2 хоногт багтаан хэрэгжүүлдэг бөгөөд энэ удаад Японы эзэн хаан хатны хамтаар Монгол Улсад 7-р сарын 6-13-ны өдрүүдэд буюу онцгой тохиолдлоор 7 хоногийн хугацаатай айлчилж буй.

Энэ үеэр Хан-Уул, Сүхбаатар, Чингэлтэй, Баянзүрх дүүргийн нутаг Их Монголын гудамж, Олимпын гудамж, Энхтайваны өргөн чөлөө, Наадамчдын гудамж, Чингисийн өргөн чөлөө зэрэг гудамж замуудын хөдөлгөөнийг түр хугацаанд хязгаарлаж хамгаалалт, зохицуулалт хийнэ хэмээн урьдчилан мэдээлсэн.

Айлчлал нь өдөр бүр, урт хугацаагаар болж өрнөдөг үйл явдал биш тул дипломат ёсыг дагаж, ёслолын журам хэрэгжүүлэхийг эсэргүүцэн, шүүмжилдэг "тэвчээргүй монгол зан"-гаа тэвчиж угтаж, үдэж сурах сан.

Т.БАТСҮРЭН

Энэ мэдээнд өгөх таны үнэлгээ

Хуваалцаарай Жиргээрэй