Монгол зурхайчдын хамтын бүтээл болох Төгсбуянт шинэ зурхайн ёсыг баримтлах нь зүйтэй гэсэн дүгнэлтэд хүрчээ. ШУА-ийн Физик технологийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний ажилтан, гавьяат багш Л.Бямбажаргал:
-Өвгөн бичээчийн өгүүлэл Наваанамжил гэж хүн 1800-аад оны үед манай ШУ-ы академид байсан. Тэр хүн цагаан сарын талаар нэг тодорхойлолт бичиж үлдээсэн байдаг. Төгс буянт зурхай ёсоороо цагаалдаг байсан хэдий ч зарим тохиолдолд өдөр хоног алдагдаж байсан. Монголын цагаан сар гэдэг үг 1911 оноос хойш гарсан юм. Цагаан сарын шинийн нэгэн 2025 оны гуравдугаар сарын 1-нд тохионо.
Хоёрдугаарт 1911 онд тусгаар тогтнолоо мандуулчхаад Төгс буянт цаг тооны бичгийг төрийн зурхай болгосон. Үүний дараа ардын хувьсгалын дараа Төгс буянт зурхайг ашиглахаа больсон гэдэг нь цуу яриа гэж хэлэхэд болно.
ШУА-ийн доктор, профессор, Гавьяат багш Х.Цоохүү:
-Би энэ төслийг санхүүжүүлж байсан. Аль зурхайгаар нь явах вэ гэдгийг олон түвшинд хэлэлцсэн. Монголын зурхайчид, эрдэмтэн судлаачид, Ерөнхийлөгчийн шашны зөвлөх оролцож байсан юм. Ер нь зөвшилцөлд хүрч, Төгсбуянтын зурхай нь үндэслэлтэй юм байна гэдэг дээр тогтсон. Энэ зурхай Монгол орны газар зүйн байршил, нар болон сарны хөдөлгөөн нарийн таардаг. Нэг хэсэг 20 гаруй жил ямар нэгэн хэл амгүйгээр Төгсбуянтын зурхайгаар явж ирсэн. Гэтэл сүүлийн жилүүдэд сар шинийн өдөр тасрах талаар ярьж байна. Тийм учраас 20 жилийн өмнө боловсруулсан судалгааг шинэчлэх шаардлагатай.
Б.НОМТ
АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Eguur.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.
Ази орнууд бүгдээрээ хийж байхад зөрж давхиад байх юм. Хятадыг үзэн ядаад илүү дутуугаа үзээд байдаг юм бол үйлдвэрлэл худ�##�даа мөнгөний урсг�##� дээр нь зөвлөөч гандангийн оюун санааны удирдагч нараа.
Бээжин бодлогоор зориуд ч юм шиг заав�##� маргаан үүсгэдэг болжээ болдог юм болдгоороо урд зүгийнхэн 1 сардаа шинэлэнэ биз
Азийн орнуудтай адил тэмдэглэх хэрэгтэй түвд м�##�аа
Новшийн түвдийн лам нарыг тэрбиш зөнөгтэй нь �######�уулах хэрэгтэй. Битгий дага
Одон орон судлаач Нинжбадгар гэж хүн дээр үед м�##�чдын к�##�ендарь гэж гаргаж байсан тэр их зөв маргаангүй явдаг байсан тэр зөв байх бүгд л ганц тэр к�##�ендарыг хэргэлдэг байсан
Яг яа гэхгээд байгаа юм. Цагаан сар болох гэхлээр бөөн маргаан боль боль.
Нэг мөсөн ЛАМ нар л цагаан сараа хийвэл таарнаа
Л�##�рын худ�##�ч луйварчид
Нээх л газар зүйн байршил ярих юм. Төгс буянт гэдэг төвдийн зурхай гэдгийг мэдэж байгаа. Төвд хаана байдаг вэ гэхээр хятадад байдаг бусуу.