Байгууллагууд ажиллах хүчний хомстолд орж, дээд боловсролтой залуус ажилгүйдлийн тоог тэргүүлж байна
Өрхийн орлогоо инфляцад идүүлж, цалингийнхаа дийлэнхийг татвар, татаасанд өгсөн иргэд арга буюу ажлын байраа орхиж, ажил хийх сонирхол нь буурах болжээ.
Ингээд ихэнх нь хувиараа бизнес эрхлэхийг зорьсон ч ховорхон хэд нь бизнэсээ эхлүүлж мөн л татвар, шимтгэлд дарамтлуулсаар хаалгаа барьж байна. Харин үлдсэн иргэдийн сонголт эзэмшсэн мэргэжил, боловсролоо хөсөр хаяж яаж ийгээд гаднын улсыг зорьж болоод байна. Үүний гороор салбар бүх ажиллах хүчний хомстолд оров.
Энэ асуудлыг Гэр бүл, Хөдөлмөр нийгэм хамгааллын сайд Л.Энх-Амгалан хүлээн зөвшөөрч “Монгол Улс ажиллах хүчний хомстолд орчихсон нь үнэн. Тиймээс Засгийн газраас хэрэгжүүлэх 14 мега төслийг хэрэгжүүлэхийн тулд гаднаас 280 мянган ажиллах хүч авна” хэмээн хуулийн төсөл өргөн бариад олон нийтэд шүүмжлүүлээд буй.
Статистик судалгаанаас харахад хэдийгээр ажиллагчдыг өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 2.6 хувиар, өмнөх улирлаас 1 хувиар өсөж нийт ажиллах боломжтой иргэдийн 1 сая 360 мянга 300 иргэн ямар нэгэн байдлаар ажил эрхэлж байгаа ч салбаруудын ажиллах хүчний хомстол буураагүй хэвээр байгаа юм.
Ялангуяа сүүлийн жилүүдэд эмч, багш, инженер, техник, мал аж ахуйн салбар мэргэжлийн боловсон хүчний хомстолд ороод байгаа.
Учир нь ажиллах хүчний дийлэнх нь буюу Нийт ажиллагчдын 719 мянга 500 иргэн 52.9 хувь нь үйлчилгээний салбарт, 308 мянга 100 иргэн үйлдвэрлэлийн салбарт ажиллаж байна.
Үүнийг дагаад мэргэжлийн боловсон хүчин шаардлагатай ААН, байгууллагууд ажиллах хүчний дутагдалд орж шинээр ажилтан авах зар, эрэлт хаа сайгүй байна.
Боловсрон хүчин дутагдалтай салбараас эрүүл мэндийн салбарыг жишээ татвал, Олон улсын стандартаар бол нэг эмчид хамгийн багадаа 2-3 сувилагч ногдох ёстой. Гэтэл монголд нэг эмчид нэг сувилагч ногдож байна. Нарийвчлан хэлбэл, манайд 800 гаруй сувилагч дутагдалтай. Сүүлийн 10 орчим жил сувилагчийн хомсдол нэмэгдсээр өдгөө ийм түвшинд хүрчээ. Ийнхүү сувилагчийн дутагдалд ороход сувилагч мэргэжлийг сонгож суралцах хүүхдүүдийн тоо буурсан, мэргэжлийн үнэлэмж доогуур, цалин хөлс, нийгмийн баталгаа бага гэдэг шалтгаан зонхилж буй аж.
Харин нөгөө талд Статистикийн үндэсний хорооноос гаргасан хамгийн сүүлийн буюу 2024 оны гуравдугаар улирлын судалгаагаар ажиллах боломжтой иргэдийн 88 мянга 100 нь ямар ч ажилгүй байна. Үүний ихэнх хувийг дээд боловсролтой иргэд эзэлж байна.
Мөн өнгөрсөн оны судалгаагаар нийслэлийн ажил олгогчдын 24.9 хувь нь ажиллах хүчний хомсдолд өртсөн. Эдгээр аж ахуйн нэгж, байгууллагуудад 36.2 мянган ажлын байр бэлэн, эзнээ хүлээж байгаа нь нийт хомсдолтой ажиллах хүчний 74 хувийг эзэлж байжээ. Харин одоогоор энэ оны ажилгүйдэл, ажиллах хүчний судалгаа гараагүй байна.
-Ажилгүй дийлэнх иргэдийн нас 20-24, боловсрол зэрэг нь бакалавар-
Хамгийн ноцтой нь Дэлхийн эдийн засгийн форумын хүрээнд гаргадаг дэлхийн эрсдэлийн судалгаагаар Монгол Улсад ойрын хугацаанд хамгийн том нөлөө үзүүлэх магадлалтай таван гол эрсдэлийн нэгдүгээрт ажиллах хүч, ур чадварын хомсдол ороод буй.
Статистикийн үндэсний хорооноос гаргасан хамгийн сүүлийн ажилгүйдлийн судалгаанаас нийт ажилгүй иргэдийг насны ангиллыг харахад хөдөлмөрийн насны, их дээд сургууль төгссөн боловсон хүчин буюу 20-24 насны залуучууд ажилгүйдлийг хамгийн өндөр хувийг эзэлж байна.
Ажилгүй хүмүүсийг боловсролын түвшнээр нь авч үзвэл, тодорхой мэргэжил эзэмших түвшний буюу техникийн болон мэргэжлийн болон түүнээс дээш боловсролтой ажилгүй хүмүүс нийт ажилгүйчүүдийн 61.6 хувь байгаа бол үлдсэн 38.4 хувь нь бүрэн дунд болон түүнээс доош боловсролын түвшинтэй иргэд байна.
Хөгжиж буй ихэнх орнуудад гол төлөв боловсрол доогуур буюу боловсролгүй хүн ам ажилгүй байдаг бол манай улсад боловсролтой иргэд илүү ажилгүй байх хандлагатай байна.
-Ажлаасаа гарсан иргэдийн шалтгаан цалин, өвчин. Харин ажил хийхгүй байгаа иргэдийн шалтгаан ур чадвар улирал-
Харин ажилгүй хүмүүсийн 20 мянга 500 иргэн урьд өмнө нь цалинтай ажил, бизнес эрхэлж байгаагүй бол 67 мянга 600 иргэн өмнө нь хөдөлмөр эрхэлж байжээ. Өмнө нь ямар нэгэн хөдөлмөр эрхэлж байсан ажилгүй хүн амын сүүлийн ажлаасаа гарсан шалтгааныг авч үзвэл, 26 мянга 400 иргэн өөрийн хүсэлтээр, 13 мянга 900 иргэн хувийн гэр бүлийн шалтгаанаар, 10 мянга 100 иргэн түр ажлын байранд ажиллаж байсан гэж хариулсан нь хамгийн өндөр хувийг эзэлж байна.
Харин хүн амын цалинтай ажил хайх эсвэл бизнес эрхлэх ямар нэгэн оролдлого хийгээгүй шалтгааныг дараах зургаар харууллаа.
-Ажиллах хүчний хомстолыг 2028 он хүртэл зогсоож чадахгүй-
Боломжит ажиллах хүчний 19 мянга 600 нь хот, суурин газрынх, 11мянга 900 нь эрэгтэйчүүд байна. Нийт боломжит ажиллах хүчний 12 мянга 900 нь Улаанбаатар хотод байна. Мөн бүсээр харвал 2 мянга 800 нь баруун бүсэд, 2 мянга 200 нь хангайн бүсэд, 1 мянга 500 нь төвийн бүсэд, 1 мянга 200 нь зүүн бүсэд байна.
Мөн улсын хэмжээнд 2024 оны гуравдугаар улиралд 15-24 насны 53 мянган залуучууд ямар нэгэн боловсрол, сургалтад хамрагдаагүй, мөн цалин, орлого олох хөдөлмөр эрхлээгүй байна. Үүний 9.5 хувь нь эрэгтэй, 13.8 хувь нь эмэгтэй байна.
Хөдөлмөрийн насны, дээд боловсрол эзэмшиж буй залуус ажлын байран дээр гарах хандлага бага байгаагийн нэг шалтгаан нь “шинэ мянганыхан” буюу Z үеийнхний хандлага болоод байна.
Сүүлийн үед залуус өөртөө гаргах цагтай, хөдөлмөрөө бодитоор үнэлүүлэх, эрүүл аюулгүй орчинд ажиллах сонирхолтой болсон ч ажлын байрны дийлэнх нь үдийн цайны цаггүй. Урт хугацаанд ажиллах ч бүтээмжийг үнэлдэггүй зэрэг байдлаас шалтгаалан залуусын сонирхлыг өндөр цалинтай гаднын ажил татаж байна.
Сүүлийн жилүүдэд ажиллах хүчний шилжилт хөдөлгөөн өмнө нь хөдөөнөөс хот руу чиглэлтэй байсан бол одоо гадагшаа чиглэсэн урсгал давамгайлж байна. Харьцангуй цалин өндөр өгдөг орнууд ч ажиллах хүчний хомсдолд орж, улмаар визийн нөхцөлөө хөнгөрүүлжээ.
Иймд энэ урсгалыг 2028 он хүртэл зогсоож чадахгүй гэсэн судалгааны дүн гарсан талаар Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Л.Энх-Амгалан өнгөрсөн өвөл танилцуулсан юм.
АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Eguur.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.
хятадаар дүүргэхээр шийдчихжээ, энэ засаг
Гадаадаас ажилчин авья. Монголчуудад ямар ч өндөр ц�##�ин амлаад ирэхгүй. Ирээд ч ямар ч чадваргүй. Гадаад хүнд 5-6 сач өгөхөд асууд�##�гүй
Ажил хийгээд хийгээд хэрэгцээгээ ч хангаж чадахгүй ц�##�интай юм чинь з�##�уус гадаадад гарч ажиллаж амьдрахыг хүсэх нь аргагүй шүү дээ. Амьдр�##�д хүрдэг ц�##�интай бол хэн ч гадаад явахыг хүсэхгүй л байх.
Ажиллах хүчээ Монголдоо үлдээх ямар ажил хэрэгжүүлэв.
Niitiin teeveriin dashdorjiin ganbaatar hogiin hulgaich duu enhjargal y####n solongosuud nuuren deern tamhiaa darj untraadag hun aminii heregten
Гадныхныг бөөнөөр нь оруулах бөөн хүсэл.Хүсэл чинь хяс�##� болох вий дээ.
Гаднаас гэж бхаар з�##�уустаа ажиллах боломжоор хангаж ц�##�ин хөлсийг нь нэмж ажиллуул ж болдоггүй юм бхдаа
энэ hitad nohoin golgiig alaachee
3.5 сая хүнийг уусгахнээ.нөмрөөд л ороод ирнэ шүү дээ урдаас одоо нөмөрчихөөд бна.
Зарим з�##�уус ажил хийгээд сайхан амьдарч болоод л байгаа харагдах юм .зар м нь яагаад болдоггүй юм бол доо.
З�##�уучууд шууд л их мөнгө л мөрөөддөг болж ажлыг хийж үзэж байж чадваржих шүүдээ.Зөндөө л з�##�уучууд ажил хийгээд сайхан амьдраад явж чадаж бна шүүдээ.Уул үзээгүй хормой шуух,ус үзээгүй гут�##� тайлах.Хэн сайн хөдөлмөрлөнө тэр хүн сайхан амьдарна.
Мэргэжлийн ажилчин бэлтгэх ажлаа сайжруул. Гол нь энэ олон чанаргүй хувийн сургуулиудаа хаагаад хуульч, эдийн засагч мэтийн хэнд ч хэрэггүй мэргэжилтэн бэлтгэхээ больчих
Pizaakuudaa naad olon tatwaruudaa hasaldaa ta muusai turiin hulgaichuud jiriin irgenii hudulmur hulsiig shulhaa bolchih tegwel ajilah hvn zunduu bna mongol hvnii vnlemjiig vnegvidvvleh hytaduudiin bodlogiig ywuulaad bhaar irged bidniig durtai gadaadiinhan orj irj doromjilj bna ta nar irgedee doromjluulah ym hiigeed bna neg bol arhichin eswel halamj awdag eswel zalhuuch gehshig p###aa zalhuu baitlaa solongosruu ajil hiihgeed yas gordson nohoishig doromjluulan baij tiish zvteghvv ain zvgeer turiin gishvvd bolon emegteichvvdeer in erchvvdiig doosh hiilgvvlj bgaad mongol er hvniig vgvi hiij mongol vndesten ustgah bodlogiig turiin tvsheedvvdeer heregjvvlj bna neg bol erchvvd in gadaadiin orong zorin neg bol ene niigem amdrald olihtoi tsalin hulsgvi ger bvlee tejeej hvrehgvi setgel gutral oruulj arind oruulna eswel gadniihan orj irj erchvvdiig in boolchilj alj hytad dahir dutuu bolgon eremdeg jeremdeg bolgoj vgvi hiij bhad manai huuli tur irgenee husur hayna mongol uls iimel bna daa
Бүгд дээд сургууль төгсчихөөр дарга юмуу мэргэжилтэн эсвэл компьютерийн ард суугаад цэвэрхэн өнлөр ц�##�интай гоё ажил хийнэ гээд бодоод ажил голоод ажил хийх хүн олдохоо байсаншдээ.
Дээд сургуулийн босго оноог өндөр болгомоор бн.дээд сургуулиудын тоог цөөрүүлж чанаржуулмаар бн
Ажиллах хүч оруулж ирэхээ болих хэрэгтэй.Өөрсдийн иргэдээ ажиллуулах арга хэмжээ аваачээ
hohine ene ulsiin udirdaj bga ni iim blhor mgl uls hugjihgui tamine
Үүнд улс ямар хамаатай юм.Хувь хүний л асууд�##� шүүдээ.Хөдөө гарч м�##� м�##�лах гүй юу,ногоо трь боломж зөндөө байгаа.битгий хэн нэгнийг буруутга ,асуудлыг эхлээд өөрөөсөө хай
Энэ худлаа нөгөө Энхамаглан чинь хятадын иргэдийг ажиллах хүч нэрээр оруулж ирүүлэхээр зүтгүүлээд бөөн юм болж байж зогсоосныг д�##�дуур худ�##� мэдээлэлээр троллдоод ахиж нөгөө хуулийн төслөө барьж ороод хэрэгжүүлэх гэж байгааг бараг бүх хүн мэдэрч бгаа байх.Энэ илжигийг луустай нь хамт хөөгөөд явуулб�##� таарна.
Үнэндээ татвар, бараа таваарын үнэ маш өндөр нэмэгдсэн. Төр засаг удирдаж байгаа нөхдүүд дээр суучихаад юу бодож явдаг толгойнууд юм бол доо. Арай дөнгүүр толгойтой юмнууд нэг ч төрд гарахгүй юм даа.
Монгол хүний хөдөлмөрийн үнэлэмж буюу ц�##�ингаа нэмж байж мэргэжилтний дутагд�##� арилна!
Чи ч аргагүй л ясны хужаа байна даа
Хар хужаагаар Монголыг з�##�гих хужаа бодлого явагдсаар
Боловсролын хямр�##� нүүрлэсэн байгаа. Эдийн засгийн хямр�##�ыг зөв бодлого явуулж чадв�##� богино хугацаанд засаж болдог. Харин боловсролын хямр�##�ыг таср�##�тгүй 20-д жил зүтгэж байж за�####�г гэж бгаа юм даа. Иргэдийг өнгөрсөн жилүүдэд боловсролын хямр�##�д хөтлөж оруулсан байна
Энэ нь юуны өмнө өсвөр үеийн ахуйн хүмүүжил, нийгмийн замбараагүй байд�##�, олон хувиййн их дээд сургуулийн тогтолцоотой шууд хамаар�##�тай. Эхлээд тогтолцоондоо дүн шинжилгээ хийчих. Хөдөөний хүүхдүүд хувийн их дээд сургуулийг тэтгээд дараа нь ажилгүйчүүдийн тоонд орж, эцэг эх нь банкны зээлтэй үлддэг жишиг тогтоод удаж бн ш дээ. Нийгэмших гэлэг ойлголт үгүй болсон.
Хувь хүн, Аж ахуй, компанууд татвар, элдэв дарамтаас болоод 90% дампуурсан, хамгийн аюултай нь з�##�уучууд цөхрөнгөө барьж эх орноо орхиж гадаадад гарч хөдөлмөрдөө тохирсон боломжтой ц�##�ин хайгаад �##�га болсоор бна!
Ажиллуулсан ц�##�инг нь өгдөггүй, туршилтын гэх нэрийдлээр ажиллуулчихаад х�##�даг, маш бага ц�##�ин олгодог, цаг хугацаа бүрт нь ц�##�инг олгодоггүйгээс з�##�уучууд ажиллах хүсэлгүй болсон бизээ. Ер нь яаж ч бодсон хэн цаг дэмий үрж хүч хөдөлмөрөө шулуулахыг хүсэхийн. Ц�##�инг нь олгодоггүй компаниуд байгууллагууд маш буруутай.
Ц�##�ингаа ханг�##�ттай өгөөчээ эзэд нь компани нь эсвэл захирлууд нь баяжаад хамаг ажлыг хийдэг ажилчид шавхрууг нь
Албан байгууллагуудыг цомхотго. Хэрэггүй яамдыг татан буулга.
Гаднаас ажиллах хүч авч байхаар ажилчдынхаа ц�##�инг ханг�##�ттай нэмээч Гадныхан гэхээсээ өмнө ард иргэдээ бодооч
Орос буриадаас ажилчин оруулъя
Өөрсдийнхээ з�##�уу хойч үeдээ ханг�##�ттай ц�##�ин хөлс өгч ажилтай болгох хэрэгтэй!!????Эх орон ч Сэтгэлгүй урвагч нар бас хятадуудыг хэдэн саяар нь оруулж Монгол гэсэн Эх газар нутгийн минь Хятадаар дүүргэж бидний ард түмнийг мөхөөж,боол болгох гээ юу??? Бид монгол цустай!!!????????????????????????Бид зөвшөөрөхгүй!!!????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????
Ажиллах нөхцөлөөр хангаж өгөх хэрэгтэй шүү дээ
Яагаад сэтгэгдэл авахгүй байгаа юм бэ
Наад дээд сургууль төгссөн хүмүүс чинь хоол иддэг хүмүүс ү дээ ямар нэг ажил хийнэ ш дээ
Хамаг дээд сургууль төгссө хүмүүсээ гадаад руу явуулсөн биз дээ
Гадаад яваагүй нь босс хийгээд монголд байж байна а
Moroodood bgarai hytadiin kolon bolgoh ni.
Бага тэнэгтээч.
Ц�##�ингийн хэмжээг нэмээч.Эх орондоо ажиллаж амьдрах боломжоор нь хангах хэрэгтэй. Гаднаас хятадуудыг оруулахаа болиоч. Монголыг Монголоор нь байлгаач..хэдэн з�##�уусаа гадаадад явуулчихаад оронд нь хятадуудыг оруулж ирээд байх юм. Газар нутгийн минь эзэгнээд. Ухаж төнхөөд эзэмдээд байна. Монголчууд юу ч үгүй болох дөхөөд байна. Бодоод үзээч.
Та нар �##�баар Монгол хүнд олигтой ц�##�ин өгөхгүй,байгаа болохоос ажил хийх ,хүсэл сонирхолтой олон з�##�уус байгаа,олон Хятадад Газар шороогоо ухуулаад ч Монгол хөгжөөгүй.Шун�##�тай хужааг Монгол тэжээж байгаа шүү.Хятад ажилчид оруулж ирэхийг дэмжихгүй.
Арай2
З�##�уучууд ажилаа голоодл з�##�хуураад архидахн хэд архидаад .!!???------ Ажилгүй байж Ц�##�ингаа голохн яана Бэлэнчлэх сэтгэлгээтэй байна шүү .????????
З�##�хуураад З�##�уус ажилаа голдог .Ц�##�ингаа голдог .Бэлэнчлэх сэтгэлгээтэй болж .
Tsalin baga tul xaluuchuud gadagsh garaad duuslaa hu
Ц�##�ин бага цэцэрлэг ясли бхгүй энэ 3 гол ш�##�тгаан
Улсын өнгөтэй өөдтэй болгох ёстой хүмүүс чинь гадаадад байна үлдсэн хэдэн тэнэгүүд нь тамын тогооноосоо илүү гарсныгаа татвар түрээс зээлээр татаж унагасаар одоо бүгд ийм байд�##�д хүрлээ. Татвараа буулга, дарамтаа зогсоо юу тарина түүнийг хураана
Хувийн компаниуд ханг�##�ттай ц�##�ин хөлс өгөх хэрэгтэй үе дэ.Шөнийн цагийн нэмэгдэл үгүй бна.Давхар 2.3 хүний ажлыг хийлгээд нэмэлт хөлс өгөхгүй нь шантрах эх үүсвэр болж бна.Тухайлб�##� KFC.Хэсгийн менежерүүд дээрээ анхаарч хян�##�т тавих хэрэгтэй
Yana daa ireedui mini
Гаднаас ажиллах хүч авна .тэгээд ард түмэн ажиллаж чадахгүй гэвэл харин өрөөсгөл яагаад гэвэл манай з�##�уучуудын зөв өөрсдийгөө үнэлж чадажбйагаа учраас аргагүй эрхэн.д гадаад руу явж байна.. харин зауучууддаа ц�##�ин25-30саяд хүргээд болно.
.
9
Гаднаас ажилчид горидож бхаар ,гадагшаа гарсан олон мянган боловсролтой з�##�уус иргэдэд эх орондоо ажиллаж амьдрах сан�##�ыг тавиач . хүний нохой идхээр өөрийн нохой идэг гэдэг дээ. Хүний газарт эх орондоо очих хүсэлтэй мянга мянган иргэн чинь та бүхний бодлогын боол болоод харийн нутагт орших болсон
Манай �##�ь ч насны з�##�уус ажил хийх хүсэл сонирхол �##�га тиймээс ямар ч боломж нөхцөл олгоод хэрэггүй Гадаадаас ажилчин аьах нь зөв.
Монголчуудыг элдэв дарамт шах�##�таар хөдөлмөрөөс холдуулаж! гадны ажилчин, ажилтан нэртэй тагнуулуудаар дүүргэх нь хэний да�##�гвар, вэ?
МАН Монголд дайсаганхаа хэзээ болих вэ? Ард түмэн бид чинь сулидаж гүйцлээ!!! Бидэнд амьдрах , аврагдах боломж ододохуу?!?!