Арван аймгийн ДС-ын гүйцэтгэгч БНСУ-ын компани дампууралд хүрч, шалгаруулагсад нь албан тушаал хашсаар

Арван аймгийн дулааны станцтай болгоно гээд гаднаас их хэмжээний зээл авсан ч, гүйцэтгэгч компани нь дампууралд хүрчээ. Нэг ч дулааны станц баригдаагүй ч Монгол Улс зээлийн хүү төлсөөр байгаа асуудлыг хөндөн хүргэж байна.

-40 жилийн хугацаатай авсан 390 гаруй тэрбумын хүүнд 610 саяыг төлөөд байна-

гэсэн аймгуудыг дулааны станцтай болгох “МОН-14” төслийг Эрчим хүчний яам 2018 онд эхлүүлсэн байдаг. Улмаар Бүгд найрамдах Солонгос улсын Экзим банкнаас 148,7 сая ам.долларын хөнгөлөлттэй зээл авсан. Энэ нь одоогийн ханшаар бол 395 тэрбум 230 сая орчим төгрөг юм. Зээл 40 жилийн хугацаатай бөгөөд жилийн 0.15 хувийн хүүтэй. Үндсэн төлбөрөөс 10 жилийн хугацаатайгаар чөлөөлөгдөж, 2028 оноос үндсэн зээлээ төлж эхэлнэ.

Тэгэхээр зээлийн хүүнд нь одоогоор 610.7 сая төгрөг төлөөд байна.

Солонгосын компани дампуурсан асуудалд Монголын Улсын тал хариуцлага хүлээж зээлийн хүү төлсөөр л. Харамсалтай нь нэг ч станц ашиглалтад ороогүй. Есөн аймагт ажлын гүйцэтгэл 50 хувьд ч хүрээгүй. Зарим аймагт ажил ч эхлээгүй. 24-26 сарын дотор ашиглалтад оруулна гэж амласан гүйцэтгэгч Солонгосын “Бюксан инженеринг” компани дампуурлын ирмэгт очоод удчихлаа. Өдгөө улсынхаа шүүхийн шатанд очсон байна. БНСУ-д барилга, үл хөдлөх хөрөнгийн салбар уналтад орж, жижиг аж ахуй нэгжүүд хаалгаа барьсан. Түүнд нь "Бюксан инженеринг" багтжээ. БНСУ-ын шүүх тус компанийн дампуурлыг зарлах эсэхийг шийднэ. Шүүхээс ямар шийдвэр гарахаас шалтгаалж, шинээр томилогдох эрх хүлээн авагч төслийн нөхцөл байдлыг үнэлээд, дахин тендер зарлах, эсэх асуудлууд хөвөрнө.

-Гэрээг Н.Тавинбэх, Б.Насантогтох нар үзэглэж байсан бол тендер шалгаруулалтын эздийн мэдээлэл ил биш-

Үндсэндээ 2021 онд тендер шалгаруулалт эцэслэж, эл компани шалгарч байж. Улмаар "Барилга угсралтын ажил эхэлж байна" гэх агуулгатай гэрээг талууд 2021.12.27-нд үзэглэсэн. Гэхдээ "2022 оны долоодугаар сараас яг эхлүүлнэ" гэдэг амлалт өгсөн.

Үзэглэхэд ажиллагаанд манайхаас тухайн үеийн Эрчим хүчний сайд Н.Тавинбэх, Эрчим хүчний яамны ТНБД Б.Насантогтох нар оролцсон. Мөн Хэнтий аймгаас сонгогдсон УИХ-ын гишүүн Ц.Идэрбат, Б.Бат-Эрдэнэ нар бараа бологчоор ч гэх үү, батлан харагчаар ч гэх үү зогсож байж. Нөгөө талаас БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа бүрэн эрхт Элчин сайд Ли Ё Хун, БНСУ-ын Экспорт импорт банкны Монгол дахь суурин төлөөлөгч И Дун Хён, “Бюксан инженеринг” компанийн гүйцэтгэх захирал Ким Дон Вон болон бусад албаны хүмүүс оролцсон байдаг.

Үүнээс өмнө 2019 онд "Арван аймгийн төвийн дулааны станц барих төсөл”-ийн Зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэх гэрээ гэгчийг Эрчим хүчний Дэд сайд Т.Гантулга Солонгосын “Ки-Ди-Эйч-И-Си компани”-ийн Ерөнхийлөгч Хьюнсу Так нар хийж байж. Тэд чухам юу зөвлөв. Зөвлөх үйлчилгээгээ хэдээр гүйцэтгэв. Бас л бүрхэг.

Харин тендерт “Бюксан Инженеринг” ХХК-ийг шалгаруулсан комисст хэн хэн байв. Шалгаруулалтыг хэрхэн хийв. Энэ мэдээлэл одоо ч нээлттэй бус. Хайлтын системд мэдээлэл нь байхгүй аж.

Өдгөө хариуцлага үүрэх, хариулт өгөх Н.Тавинбэх "ТЭЦ 3”-т Засгийн газраас томилогдсон Бүрэн эрхт төлөөлөгч болчихсон сууж байна. 

Хэдхэн хоногийн өмнө БНСУ-ын Үндэсний Ассамблейн дарга Ү Вон Шиг УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалантай уулзахдаа “10 аймгийн төвд дулааны станц барих” төслийг хэвийн байдалд ороход нь анхаарч ажиллаж байна" гэжээ.

Эрчим хүчний яамныхан "Дампуурсан талаарх асуудлыг тус улсын талд тавьсан" гэснээс өөр дорвитой арга хэмжээ авч байгаа зүйл алга. Арван аймгийн иргэдийг дулаан хангамжаар хохироосон, Монгол Улсыг 40 жилийн өрөнд оруулсан асуудлыг Засгийн газар, АТГ анхаарч шалгаж байгаа юу. Хянаж, шалгаж, гэрээ хэлцэл хийх үүрэгтэй эрх бүхий хүмүүстэй хариуцлага ярих юм уу. Ахиц дэвшилгүй, гарц шийдэлгүй байсаар байх уу.

Энэ мэдээнд өгөх таны үнэлгээ

Хуваалцаарай Жиргээрэй