Бэлгийн цөөнхийг өрөвдөх үү, өшиглөх үү

Та өөрийгөө амьдралдаа ЛГБТ хүнтэй огт уулзаж байгаагүй гэж бодож байж магад. Гэхдээ, яг үнэндээ та өмнө нь бараг нэгээс ч олон удаа тийм хүмүүстэй уулзсан л байж таараа. Учир нь, та тэднийг зүгээр л таниагүй. Зарим хүмүүс зан чанарынхаа талаар маш нээлттэй байдаг бол зарим нь амьдралынхаа энэ хэсгийг ярилгүй чимээгүйхэн байхыг илүүд үздэг.

Та бод доо. Таны найз, хамт ажилладаг хүн чинь, ах, эгч, кофе авах гээд өмнө чинь оочерлон зогсох хүн, ер нь хэн ч ЛГБТ байж болно.

Таны энэ талаархи үзэл болол, итгэл үнэмшлээс үл хамааран та тэднийг аль болохоор сонсч, үргэлж хүндэтгэлтэй хандаарай. Учир нь, тэд бас ХҮН.

• 

ЛГБТ-Лесби, гей, бисексуал, трансжендер гэсэн үгний товчлол бөгөөд 1990-ээд оноос хэрэглэж эхэлсэн нэр томъёо.  

ЛГБТ хөдөлгөөн бол 2008 оны арванхоёрдугаар сард үүссэн. Дэлхийн 76 оронд ижил хүйстнүүдийн харилцааг хуулиар зохицуулдаг. 76 орноос найман улс оронд цаазаар авах ял, есд нь бүх насаар нь хорих ял оноодог хатуу хуультай. Бэлгийн чиг хандлага өөр байснаараа цаазлуулна, эсвэл ял эдлэнэ гэсэн үг. Энэ бол ухамсарт нийгэмд байх харгислал.

• 

НҮБ-ЫН ТУНХАГ

НҮБ-аас “Бэлгийн чиг баримжаа, хүйсийн өвөрмөц байдлын талаархи НҮБ-ын тунхаглал”-ыг бий болгох ажлыг 2008 онд эхлүүлсэн байдаг. Энэ тунхаглалд 57 улс багтдаг. Тунхаг нь исламын буюу лалын шашинт улс орнуудын ЛГБТ хүмүүсийн эсрэг авч хэрэгжүүлж буй үйлдлийн эсрэг үүсгэн байгуулагдсан юм.

ЛГБТ хүмүүс бол жирийн л хүмүүс. Тэд яг л тан шиг мэдрэмж сэрэхүйтэй, хүсэл мөрөөдөлтэй, хоббитой, найз нөхөдтэй, бас уйлдаг, бас инээдэг. Тэд биднээс огт ялгаагүй.

Ижил хүйстэй байлаа гээд хайр дурлал нь ч огт өөр зүйл биш. Тэд бусад хосуудын адил гар гараасаа хөтлөлцөн үнсэлцэж, сээтэгнэж, бие биенээ бас дэмждэг. Уйлсан үед нь аргаддаг, инээхэд нь хамт инээнэ.

Трансжендер хүмүүс ч бас ялгаагүй. Зүгээр л бусад хүмүүс тэдний зөв хүйс гэж юу болохыг мэддэггүй. Учир нь тэд энэ хорвоод мэндлэхдээ л буруу хүйстэй ирсэн. Гэвч, тэдний жинхэнэ хүйс бол танд хэлдэг хүйс нь юм.

Зарим ЛГБТ хүмүүсийн дунд тантай ижил төстэй зүйл огт байхгүй ч байж болно. Ямар ч тохиолдолд эдгээр нь өрөвдөх сэтгэл, хүндэтгэлийг хүлээх ёстой энгийн хүмүүс.

• 

ХАНДЛАГАА ӨӨРЧИЛ

Хэвшмэл ойлголтонд бүү итгэ. ЛГБТ хүмүүсийн талаархи ихэнх хэвшмэл ойлголт нь өөнтөгч, бүхнээс айдаг хүмүүсээс үүдэлтэй байх нь элбэг. Дундаж ЛГБТ хүн тийм ч “аймаар” байдаггүй.

Хэт хуучинсаг үзэлтнүүд энэ ойлголтыг хүлээн зөвшөөрч чаддаггүй. Заавал ийм, заавал тийм байх ёстой гэсэн ойлголт ер нь хаанаас үүссэн бэ. Бодоод нэг үзээрэй. Хүнээс л үүссэн. Хүн нийгмийг бүтээхдээ бий болгосон зүйл. Бид ёс зүй гэж ярих дуртай. Тэгвэл ёс зүй гэж юу юм бэ. Бас үнэн шударга явдлыг ч орой дээрээ дээдлэн залдаг. Тэгвэл, үнэн гэж чухам юу юм бэ. Хэдхэн үгэнд багтсан, тогтсон хувилбар бий билүү. Мэдээж байхгүй. Ёс зүйн талаар, үнэн шударга байдлын талаар хүн бүр дор бүрнээ л өөр өөрөөр хариулна.

Юуг хэлэх гээд байна вэ гэхээр, та ЛГБТ хүмүүсийн талаар юу гэж дүгнэх нь таны л үзэл бодол. Та тэрийгээ бусдад тохоох, заавал түүндээ итгүүлэх албагүй. Ногоон гэрлээр л зам хөндлөн гардаг шигээ бодож болохгүй. Хааяа бид гарцаар гардаггүй шүү дээ. Тиймээс заавал ийм, тийм байх ёстой гэх албагүй. Та дургүй байлаа гээд бусад хүн тантай адил дургүй байх ёсгүй. Бас дуртай байх ч албагүй.

• 

ХҮН БОЛ ХҮН

Энд би ЛГБТ хүмүүсийг өмөөрч, эсхүл тэднийг доромжлох гэсэнгүй. Зүгээр л тэд бороотой гудамжаар шүхрээ мартаад нороод гүйж байгаа хэн нэгэн. Зүгээр л цэцэрлэгт хүрээлэнгийн сандал дээр ном уншин суугаа хэн нэгэн. Энэ өгүүлбэр энэ мэтээр цааш эцэс төгсгөлгүй үргэлжилнэ. ЛГБТ хүн болж мэндэлсэндээ бусдад доромжлуулж, ад үзэгдэн, нийгмээс гадуурхагдах учиргүй. Хүнийг хүн гэдгээр нь хүлээж аваад сурах нь хүний хамгийн том үнэт чанар. Чи шал угаадаг ажил эрхэлдэг байлаа гээд, чи том дарга байлаа гээд бусдаас өөр гэсэн үг биш. Хүн л бол хүн.       

Бэлгийн цөөнхийн талаарх сэдэв өнөөдөр маш хурцаар тавигдах болсон. Дэлхий даяар уламжлалт бус бэлгийн чиг баримжаагаа зарлаж буй хүмүүсийн тоо ч нэмэгдсээр. Өөр өөр орны мянга мянган хүмүүс өөрсдийгөө бэлгийн цөөнх хэмээн зарлаж чаддаг болж. Аз болоход Дэлхийн ихэнхи улс оронд, тодруулбал орчин үеийг мэдэрсэн нийгэм бэлгийн цөөнхөд нэлээд үнэнч, хүлээцтэй ханддаг боллоо. Тиймээс, бэлгийн цөөнх хүслээ биелүүлж, аз жаргалтай, эрх чөлөөтэй байх бүх боломжоо олж авч байна. Өнөөдөр бид хүссэн хүнээ хайрлаж, хүссэн хүнтэйгээ унтаж, хүссэнээрээ амьдрах эрхтэй боллоо.

• 

БЭЛГИЙН ЧИГ БАРИМЖАА

Энэ бол хүн бүрийн хэн нэгэнд сэтгэл оюун, бие махбодь, хайр сэтгэлийнхээ хувьд татагдах төрөлхийн өөрчлөгдөшгүй мөн чанар, мэдрэмж. Бэлгийн чиг баримжааг ерөнхийд нь гурав ангилна:

Эсрэг хүйсийнхээ хүнд татагдахыг стрэйт.

Ижил хүйсийнхээ хүнд татагдахыг гей эсвэл лесби.

Харин аль аль хүйсийн хүнд татагддаг бол бисексуал.

Анагаах ухаанд бэлгийн чиг баримжаа гэдэг биологийн үндэстэй, өөрөөр хэлбэл төрөлхийн буюу эпигенетик үндэстэй болох нь батлагдсан зүйл. Маш цөөхөн тохиолдолд хүрээлэн буй орчны нөлөө, гэр бүлийн хүмүүжил, эцэг эхийн анхаарал халамжаас шалтгаалж бэлгийн чиг хандлага өөрчлөгдөх нь бий.

Хүн ер нь хүйсийн баримжаагаа төрөлхийн зөн совин, мэдрэмжээрээ тодорхойлдог гэдгийг ч эрдэмтэд судлаачид нотолсон зүйл.

Эрдэмтдийн бичсэнээр, сүүлийн үеийн генетик судалгаагаар хэдэн зуун ген нь бэлгийн харьцаанд цогц байдлаар нөлөөлдөг болохыг баталдаг. Хүмүүс генийнхээ талыг эцэг эхээсээ санамсаргүй байдлаар өвлөн авдаг буюу удамшдаг. Хүн бүрийн генетик бүтэц өвөрмөц, хоорондоо ялгаатай байх тул бэлгийн харьцаанд нөлөөлдөг ген нь ижил хүн бараг байдаггүй аж.

• 

ӨНӨӨДӨР БИЙ БОЛСОН ЗҮЙЛ ОГТ БИШ

Үүний зэрэгцээ, ХХ зуунд Америкийн биологич, сексологич Альфред Кинсигийн хийсэн судалгаагаар, бэлгийн цөөнх бүх соёл иргэншилд байсаар ирсэн гэх ба хүн амын дотор ижил хүйстэн болон бисексуал хүмүүсийн тоо цаг хугацааны хувьд нэлээд тогтвортой хэвээр байсныг дүрслэн харуулсан байдаг.  

Ижил хүйсийн харилцаа эрт дээр үеэс хаа сайгүй байсан ч гэлээ эртний Грек, эртний Ром, харийн шашинтай Кельтүүдийн дунд Ромын эзэнт гүрний албан ёсны шашин болох Христийн шашин үүссэнээр ижил хүйстнүүдийн эсрэг хатуу хууль цааз гарч ирсэн түүхтэй. Ижил хүйстнүүдийг, тэдний хандлага, зан авирыг гэмт хэрэгт тооцон, цаазалдаг байв.

• 

Францын хувьсгалын үеэр Үндэсний Ассемблей эрүүгийн хуулийг дахин боловсруулж, ижил хүйстнүүдийн талаар дурьдахаа больсноор ижил хүйстнүүдэд, бэлгийн цөөнхүүд шоронд хоригдож, цаазлуулахаас айлж эмээлгүйгээр чөлөөтэй амьдрах боломж бүрдсэн. Гэвч, бэлгийн цөөнхийн төлөөлөгчид хоёр зууны турш Европын нийгэмд “гаж” гэгдэж байсан тул тэд өөрсдийгөө нуух ёстой болсон. Өөрийгөө бусдаас нууна гэдэг нь тэднийг бусдыг болон нийгмээ үзэн ядахад хүргэж, цаашлаад стресст оруулдаг болсон.

НИЙГЭМ ӨӨРӨӨ БУРУУТАЙ

Одоогийн байдлаар бэлгийн цөөнхийг нийгэмд харьцангуй хүлээн зөвшөөрч эхэлсэн ч ялгаварлан гадуурхах, тэдний эрхийг зөрчих явдлууд бас оршсоор л. Энэ бол нийгмийн хэт өрөөсгөл, сөрөг хандлага.

Бид өөрсдөө бэлгийн цөөнхийг ад үзэснээс болж, эргээд өөрсдийгөө бэлгийн цөөнхөөр үзэн ядуулах үндэс суурийг тавьсан. Бэлгийн цөөнх байлаа гээд тэдний эрх зөрчигдөх ёсгүй юм. Ихэнхдээ тэдний үг хэлэх, цугларах эрх чөлөөг боомилсноос нийгэмд эзлэх байр суурь нь зөрчигддөг.

Бэлгийн чиг баримжааны тухай асуудал бол олон нийтийн хэлэлцүүлгийн сэдэв байдаг ч гол төлөв хувь хүний ​​хувийн амьдралтай холбоотой асуудал болохоор үүнд зохих ёсоор хүндэтгэлтэй, мэдрэмжтэй хандаж, хэлэлцэх ёстой гэдгийг санах нь маш чухал. Орчин үеийн нийгэмд бэлгийн цөөнхийн эрх ашгийн асуудал шийдэгдээгүй хэвээр байна гэж дүгнэж болно. Зарим улс оронд ижил хүйстнүүдийн гэрлэлт, ижил хүйстнүүдийн эвлэлийг зөвшөөрдөг бөгөөд үүнийг хэм хэмжээнээс гажсан зүйл гэж үздэггүй. Ижил хүйстнүүдийн сэдвийг их, дээд сургууль, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр хангалттай, чадварлагаар хэлэлцэх нь чухал бөгөөд хэлэлцүүлэгт нэр хүндтэй эрдэмтэн, зохиолч, олон нийтийн зүтгэлтнүүд оролцох нь маш чухал ач холбогдолтой.

• 

Бэлгийн цөөнх бол нийгмийн дайсан, “гаж” гэж үзэх нь эргээд нийгэмдээ хор хөнөөлтэй. Бэлгийн цөөнхийн талаар үнэн, зөв, ул суурьтай мэдээ мэдээлэл, мэдлэгийг түгээх нь маш чухал. Ялангуяа, хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл, сошиал ертөнц гээд байгаа олон нийтийн сүлжээгээр энэ сэдвээр маш болгоомжтой хандах хэрэгтэй.  

Дүгнэж хэлэхэд, бэлгийн цөөнх, ижил хүйстнүүдийг хүмүүсийн олон янз байдлын олон илрэлийн нэгээхэн хэсэг гэж хүлээж авах хэрэгтэй гэдгийг тэмдэглэх нь зүйтэй болов уу.