О.Цогтгэрэл: "Д.Ганбатын өрөөнд би оръё” гээгүй. Тэнд 30 жил бүлэг хуралдсан

УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгийн дарга О.Цогтгэрэлээс цаг үеийн зарим асуудлаар байр суурийг нь сонслоо.

-“ХАЛАМЖААС ХӨДӨЛМӨРТ" ГЭСЭН ГОЁ УРИАТАЙ Ч, УЛАМ Л ХАЛАМЖ РУУ ЖИВЭЭД БАЙНА-

-Намрын чуулган нээлтээ хийлээ. Эдийн засаг сайнгүй байгааг эрх баригчид чуулганы индэр дээрээс зарлалаа. Нөхцөл байдал ямар байгаа гэж харж байна вэ.

-Хоёр зүйл болж байна. Гадаад нөхцөл байдлаас улбаалан эдийн засагт амаргүй байдлууд үүссэн нь үнэн. Коронавирусийн цар тахал, ОХУ-Украины дайн гэхчлэн. Гэхдээ эдгээр нь эдийн засагт дандаа муугаар нөлөөлсөн үү гэвэл бас үгүй юм. Нүүрс, зэс, төмөр, түүхий эдийн үнэ урьд өмнө нь байгаагүйгээр өсчихлөө. Үүнийг ашиглаад эдийн засаг нь улам илүү өссөн улс орнууд бий. Тухайлбал, Перу. Манайхантай адилхан уул уурхай түшиглэсэн улс орон. Гэтэл эдийн засаг нь арав гаруй хувиар өсчихлөө шүү дээ.  

-Дотоод талаасаа?

-Нөгөө талаас эрх баригчдын олон жилийн алдаатай бодлогын үр дүнгүүд л гарч байна. Би хувьдаа ийм л дүгнэлттэй явдаг. Зүүний бодлого олон жил ноёрхохоор яг юу болдгийг харуулж байна. 3.2 сая иргэнийх нь 2.5 сая нь халамж авдаг. Халамж авдаг улс орон цаашид хэрхэн, яаж баялаг бүтээж, оршин тогтнох юм бэ. Тэгснээ “халамжаас хөдөлмөрт” гэсэн их гоё уриатай. “Халамжаас хөдөлмөрт” шилжихийн тулд яг ямар бодлого гаргасан юм бэ. Улам л халамж руу живээд байна шүү дээ. Ядуурал нь тэр хэрээрээ өсөөд байгаа.

Ингэж халамжлах биш зорилтот хэсэгтээ халамж нь очдог байя. Тэр нь өөрөө хөгжлийн халамж, хөгжлийн бодлого байдаг. Энэ нь чухам Ардчилсан намын барууны үзэл баримтлалтай бүрэн дүүрэн нийцнэ. Эрх баригчдын буруутай үйл ажиллагааны үрээр л ийм нөхцөл байдалд хүрч ирээд байгаа. Түүнээс биш энэ гэнэтийн, шинэ сонин зүйл биш. Тэр тусмаа цочирдмоор зүйл огт биш. Зүгээр л байгаа байдал энэ.  

-Халамжийн асуудал манай нийгмийн талцлын нэг сэдэв яах аргагүй мөн болчихлоо. Халамжийг танана гэж ярих болсон. Гэхдээ шийдэлд хүрээгүй асуудлуудыг нэг?

-Халамжийг танах биш зорилтот буюу хүн амын маш бага хэсэгт өгөх хэрэгтэй. Магадгүй нэг хүнд олгож байгаагаас илүү ихийг өгөх. Одоо бол хүн амынхаа 75 хувьд өгч байна шүү дээ. Үүний оронд хүн амынхаа таваас арван хувьд нь л өгье л дөө. Байгалийн өгөгдөл, хөгжлийн бэрхшээл зэргээс болж ажил хөдөлмөр эрхэлж чадахгүй байгаа хүмүүс рүүгээ хандъя л даа. Үлдсэн хүмүүсээр хөдөлмөр эрхлүүлье. Хөдөлмөр эрхлээд илүү сайхан амьдардаг тогтолцоо руу бодлогоо чиглүүлэх хэрэгтэй.

-МОНГОЛБАНК ТӨГРӨГ НИЙЛҮҮЛЭХ ЭРХТЭЙ БОЛОХООС ДОЛЛАР ХЭВЛЭДЭГ ГАЗАР ЮМ УУ. ТУГ ТАХИАД ӨНГӨРЧ БАЙГАА НЬ ЗАСГИЙН ГАЗРЫН БУРУУ-

-Таны түрүүн хэлсэнчлэн нүүрс, зэс, төмрийн үнэ өсөөд байгаа хэдий ч манайх хангалттай хэмжээнд экспортолж чадахгүй байгаа хэвээр. Ложистикийн асуудал бүрэн шийдэгдээгүй байгаатай холбоотой?

-Одоо хүртэл шийдэж чадаагүй яваа. Бодлого ярьсан чинь валютын ханшид Монголбанк буруутай ч юм шиг. Монголбанк төгрөг нийлүүлэх эрхтэй болохоос биш доллар хэвлэдэг газар юм уу. Долларыг хэн авч ирдэг юм бэ. Экспорт хийж, бараа зарж байж, гадаадын хөрөнгө оруулалтаар орж ирдэг зүйл. Энэ бүгдийг хэн хийх ёстой юм бэ. Засгийн газар хийх ёстой. Бүх тээвэр, ложистикээ гацаачихсан нь Монголбанкны буруу юм уу. Яг үнэндээ Засгийн газрын л буруу шүү дээ. Харамсалтай нь туг тахиад өнгөрөх гэж байна. Монголбанк төгрөгийн хашийг тогтоон барьсангүй гэх шалтгаанаар шүү дээ.  

-Өвөлжилтийн асуудал одоо анхааралд орж эхлэх нь. Ялангуяа Баянхонгор, Говь-Алтай зэрэг баруун аймгуудын нутгаар өвөлжилт хүндрэх төлөвтэй байна. Танай увс

-Хөдөө аж ахуйн байнгын хороон дээр танилцуулагдаж байсан. Газар нутгийн 40 орчим хувь нь гантай, өвөлжилт хүндрэх төлөвтэй байгаа. Сая би Увс аймгаар яваад ирлээ. Малчдын мал нь тарга тэвээрэг аваагүй, хадлан бэлчээр муутай тул өвөлжилт хүндэрнэ гэж хэлж байна лээ. “Малаа зараад цөөн тооны малтай өвөлжье” гэсэн бодолтой хүмүүс их байна. Харамсалтай нь мал үнэгүйдчихсэн нөхцөл байдалтай байна. Мухардалд орчихсон, яахаа мэдэхгүй хүмүүс их байна.

-Дарга нар өвөлжилтийн нөхцөл байдлыг ард түмэнг өөрсдөө дав гэж байгаа юм шиг “Хамжихгүй бол амжихгүй нь” хэмээн уриалж байгаа нь хэр зохимжтой юм бэ?

-Махны экспортыг зогсоочихсон, дотооддоо борлодоггүй гажуудлууд бол социалист бодлогын чинь л үр дүн. Энэ зах зээлийг чөлөөлөх ёстой шүү дээ, уг нь. Гадагшаа гаргаад заръя гэсэн хэмжээгээрээ зарчхаж болдог, хадлан тэжээлээ хүссэнээрээ бэлдэж болдог болчихвол. Эсрэгээрээ бүгд шүлхийд автчихсан сууж байна. Тэр нь мал ч биш баялаг биш болж байна. Энэ бүгд буруу бодлогын үр дүн.

-БҮЛГИЙН ТАМГЫГ ШИНЭЭР ХИЙЛГЭХГҮЙ. АРДЧИЛСАН НАМЫН АЛЬ БАЙГУУЛЛАГЫГ ХОЁР ТАМГАТАЙ БОЛГОХ ВЭ ДЭЭ-

-УИХ-ын дар Ардчилсан намын бүлгийн хуралдаанаас гарсан шийдвэрийг танилцуулах үеэр “Д.Ганбат тамгаа өгөхгүй байгаа тул шинээр тамга хийлгэнэ” гэж хэлсэн таны үг анхаарал татаж байна. Тамгаа ч, өрөөгөө ч өгөхгүй байгаа тул хуулийн байгууллагад хандсан уу?  

-Тамганы асуудлаар УИХ-ын тамгын газарт хандсан. "Дахин тамга хийлгэж болно" л гэж байна лээ. Одоогоор ажил явуулахад тамга дутагдаад байгаа юм алга. Учраа олоод л байна. Ардчилсан намын аль байгууллагыг хоёр тамгатай болгох вэ дээ.

-Бүлгийн даргын өрөөний асуудлын тухайд?

-Мөн л ёс зүйгүй асуудал гаргаад л явж байгаа. Д. Ганбатын сууж байгаа өрөө бол Ардчилсан намын бүлгийн 30 жилийн турш үйл ажиллагаагаа явуулж ирсэн өрөө. Түүнээс биш би “Д.Ганбатын гишүүний өрөөнд би оръё” гээд байгаа юм биш. Ажил авч, өгч сураагүй ёс зүйгүй ах нарын жишээ тэнд үргэлжилж байх шиг байна.    

-Саяхан танай намынхан өргөн бүрэлдэхүүнтэй цугларсан. Одоо л нэгдэх нь гэдэгт зарим нь итгэж байх шиг байна?

-Үгүй ээ, тодорхой зүйл алга. Эвлэрье, нэгдье, нийлье гэсэн зөв зүйтэй санаачилгууд гарч байгаа. Тэрхүү санаачилгуудыг УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг болоод хувь гишүүнийхээ хувьд бүрэн дүүрэн дэмжиж байна.

-Саях цугларалтад та харагдаагүй, очоогүй юм уу. Дараагийн уулзалт аравдугаар сарын 06-нд болж, даргаа сонгох юм билээ та очих уу?

-Би хөдөө явж байгаад ирлээ. Очиж амжаагүй. Дараа дараагийн уулзалтуудад очиж оролцоно.

-Цаг зав гарган ярилцсанд баярлалаа.

Гэрэл зургийг: Б.Эрдэнэбаяр

Энэ мэдээнд өгөх таны үнэлгээ

Хуваалцаарай Жиргээрэй