Тайлбар нэхье: "Анод"-ын дампуурлын цаана эрүүдэн шүүлт, гүйцэтгэх ажиллагаа явагдсан уу

"Анод" банкны үүсгэн байгуулагчид лайв хийж, одоогоос 14 жилийн өмнөх үйл явдлыг сөхөх болов. Хачирхам сонин зүйлс ч дуулдана. Лайв бичлэгээр үүсэж буй ерөнхий дүр зураг нь, тухайн үед төртэй үзэлцээд дийлэлгүй хорих ял эдэлж, эрүүдэн шүүлгэж явсан улс өдгөө ил гараад, болсон түүхийг зоригтой өгүүлж буй гэлтэй. Гэвчиг "Анод" банканд орсон хяналт шалгалт, тэдэнд өгсөн ял шийтгэлийн шүүхийн шийдвэр, үндэслэлүүд нь одоо ч байгаа. Иймд нягтлах, нэг тийш болгох шаардлага үүсэв.

Шүүхийн шийдвэр: Банкаа дампуурахад хүргэж, хорих ял эдэлсэн нь

"Анод" банкны Гүйцэтгэх захирал асан Д.Энхтөр, ТУЗ-ийн дарга Э.Гүр-Аранз нар найм, ТУЗ-ийн гишүүн Н.Даваад зургаан жилийн хорих ял оноосон байдаг. 2009 оны Өршөөлийн тухай хуулиар тус бүрийнх нь ял гурван жилээр багассан. Ингэхдээ тэднийг банкны хууль тогтоомж зөрчин, хууль бус үйл ажиллагаа явуулсан, бусдын хөрөнгийг шунахайн сэдлээр завшиж үрэгдүүлсэн гэм буруутайд тооцжээ. Н.Давааг 2008 оны сонгуульд нэр дэвшихдээ банкнаасаа нэг тэрбум төгрөг завшсан, Д.Энхтөр нь "Интерпэй" компанийн түрээсэнд банкнаасаа мөн мөнгө завшин төлсөн зэрэг нь тогтоогдсон гэдэг.

Ер нь 2008 оны дэлхийн эдийн замгийн хямралын үеэр дампуурсан "Анод"-ыг үүсгэн байгуулсан эзэд нь өөрсдөө "тонох" маягаар дампууруулсан гэсэн дүгнэлт тухайн үедээ гарч байлаа. Харин өнөөдөр, ялаа эдэлж дууссан Д.Энхтөр, Н.Даваа нар нь процессыг арай өөрөөр тайлбарлах гэж хичээж байна.

"Н.Энхбаяр Ерөнхийлөгч биднийг "Барын зулзагыг бага дээр нь" гэж ярьж байлаа"

"Би бүхэл бүтэн системтэй, төртэй үзэлцэж байсан. Үнэхээр дийлээгүй. Үзэлцэхээр л барьж хорьдог. Сүүлдээ Э.Гүр-Аранз "Даваа, болиоч ээ. Амьдармаар байна ш дээ" гэж дуу алдсан"

"Биднийг бодоод байхад бүр хүнд дэглэмтэй, гянданд хорьж байсан юм билээ. Зодуулах энэ тэр бол аймаар биш. Амьсгал боогдуулах л жинхэнэ аймаар. Үнэхээр эрүүдэн шүүлгэсэн шүү"

"Тухайн үеийн ЦЕГ, Монголбанк, УЕПГ, ХЗДХЯ, Засгийн газар тэр чигтээ бидний эсрэг хөдөлсөн, гүйцэтгэх ажиллагаа явуулсан"

"Монголбанк нэхэмжлэл гаргангуут шүүх шууд биелүүлдэг байсан. Ийм байдлаар төр өөрсдөө биднийг тоносон"

"Хэрэв бид УИХ-ын гишүүдтэй, улстөрчидтэй найз байсан бол банкаа авч үлдэх байсан. Холбоо, сүлбээ байгаагүй учраас л ийм байдалд хүрсэн. Банкаа заръя гээд байвчиг заруулаагүй шүү дээ".

2019 оны ярилцлага: Банк дампуурахад бидний хариуцлагагүй байдал нөлөөлсөн

"Анод" банкны Гүйцэтгэх захирал асан Д.Энхтөр 2019 онд өгсөн ярилцлагадаа "2008, 2009 онд банк байтугай улс дампуурч байлаа. Олон нөхцөл байдал нөлөөлсөн. Үүнд бидний өөрсдийн хариуцлагагүй байдал голчлон нөлөөлсөн гэж хэлнэ" хэмээжээ.

Харин ТУЗ-ийн гишүүн Н.Даваа 2014 онд өгсөн ярилцлагадаа "Д.Энхтөрийг эргээд ирлээ. Хорих ангийн мал маллаж байна. Тухайн үед Оюу толгойн төсөл хөдлөх болж, алтны асуудал их хүчтэй хөндөгдөж эхэлсэн. Бид Оюу толгойн Канадуудад өгөхгүй гэж үзсэн, Канадын л хэдэн Еврей нар шүү дээ. Энэ эсэргүүцэлтэй тулгарсан. 2008 онд Монголын бүх л банк амаргүй байсан. Гэвч улс төрд хань хамааралтай учраас Голомт, ХХБ тэсээд л гарсан. Хэрэв бид С.Баяртай найз байсан бол тэсэх л байлаа" гэж ярьсан байна.

2008 оны их хямралын үеэр системийн банкнууд хүнд нөхцөлд орж байсан нь үнэн. Харин "Анод" ам.долларын ханшийг барих хэмжээнд нэлээд хүчирхэгжсэн байсан банк байснаа дампуурахад хүрсэн нь гэнэтхэн ил болж, "Yahoo Messenger"-ээр иргэд рүү "Анод дампуурах гэж байгаа шүү. Мөнгөө татаж аваарай" гэсэн мессеж ирж эхэлсэн гэдэг.

Тухайн үед Д.Энхтөр нарын зүгээс Ерөнхий сайд С.Баярт хандан "Засгийн газрын тэргүүний хувьд та арга хэмжээ авахгүй бол салбар дампуурах нь" гэж захидал бичиж байсан. Үүнийх нь дараа тэднийг хорьсон ч гэдэг.

Энэ тухай сэтгүүлч Л.Мөнхбаясгалан "Цензургүй яриа" нэвтрүүлгийнхээ үеэр С.Баяраас асуухад тэрбээр ус балган, барьж тавьсан биеийн хэлэмж үзүүлээд "Улс орны хөгжлийн тухай олон сэдэв байхад, өөр юм ярья л даа" гэж байв.

Тайлбар хийцгээе: Тэдний эрх зөрчигдсөн үү

Мэдээж хяналт шалгалт, шүүхийн шийдвэрийн үндэслэлүүд бий. Гэхдээ "Говь" компанийн хувьчлал, Оюу толгойн хөрөнгө оруулалтын гэрээ яригдаж байсан эл үес хоригдож, банкаа алдаж явсан "гавал" толгойтнууд өнөө цагт ийм зүйлс ярьж гарч ирсэн нь яах ч аргагүй анхаарал татна.

Тэдний ярианд нэр холбогдож буй:

• "Найз, нөхөд"-ийнхөө банкийг хамгаалж үлдсэн, өөрсдөд нь хатуурхсан гэх Ерөнхий сайд асан С.Баяр
• 2006 оноос "Анод"-ыг зориуд активгүй болгох үйл ажиллагааг идэвхийлэн зохион байгуулсан гэх Монголбанк, түүний Ерөнхийлөгч асан О.Чулуунбат
• Зориудаар гүйцэтгэх ажиллагаа явуулж, "Анод"-ыг дээрэмдэхэд оролцсон гэх ЦЕГ, түүний дарга асан Д.Сандаг-Очир
• Эрүүдэн шүүлгэж, төрийн эсрэг тэмцэх бүрдээ барьж, хориулж байсан гэх нөхцөл байдалд ХЗДХ-ийн сайдаар ажиллаж байсан Ц.Нямдорж
• Шүүхийн шийдвэр гаргалтад эрх ашгийн шалтгаанаар нөлөөлж байсан гэх Улсын Ерөнхий прокурор асан М.Алтанхуяг нар өдгөө тодорхой тайлбар, байр суурь илэрхийлэх нь зүйтэй.

Зүгээр л цаг үе дагасан хөөс, бас нэгэн "лайвчин"-гууд гэж тэднийг харах уу. Эсвэл болсон явдлыг арай эерүү цагт тайлбарлахаар оролдож буй шүгэл үлээгчид үү. Хэрэв тухайн үед дарагдаад өнгөрсөн зарим хэрэг явдлыг учиг өнөөдөр хөврөх бол үүнд хүний эрх, банк санхүүгийн салбарын том асуудлууд сөхөгдөнө. Иймд нухацтай хандах нь чухал болов уу.

Манай редакц иргэний индэр болох энэ чиглэлд цаашид мэдээлэл хүлээн авах хэлбэрээр ажиллах боломжтой.

НЭМЭЛТ: "Анод" банкны ТУЗ-ийн гишүүн асан Н.Даваагийн ярилцлагыг энд дарж уншаарай.

Энэ мэдээнд өгөх таны үнэлгээ

Хуваалцаарай Жиргээрэй