Тэд ингэх эрхгүй: Д.Амарбаясгалан ЗБДС-г авах хэлцлээр гурилын импортын татварыг тэглэх хуулийг "гацаажээ"

Д.Амарбаясгалан ЗГХЭГ-ын дарга байхдаа гурилын импортын татварыг тэглэж байв. Энэ сэдвийн "эзэн" зангаа тэрбээр УИХ-ын дарга болсон хойноо ч тавьсангүй.

Уг нь ЗГХЭГ-ын дарга нь танхимаас гарсан шийдвэрийг дагадаг бол спикер УИХ-аар орж ирсэн хуулиудыг хэлэлцэх хуралдааныг даргалдаг. Гэхдээ гурилын импортын татварыг тэглэх нь Засгийн газрын шийдвэр гэхээс илүүтэйгээр МАН-ын сонгуульд зориулсан бодлогуудын нэг л байв.

"Дотоодын хэдхэн ААН-үүдэд монополи эрх өгөөд, худалдан авагчдаа бодохгүй, гурилын үнээ өсгөсөөр өдийг хүргэлээ" гэсэн аргумент дэвшүүлсээр импортын татварыг нь тэглэсэн. Гэтэл яг бодитоор зах зээл гурилын бууж, олон нийт "Хөөх буучихлаа" гэхээр хэмжээний эффект үзүүлээгүй. Нэг ёсондоо МАН хүссэн хүлээлтээ авч чадаагүй.

Нөгөө талд цөөн хэдхэн эдийн засгийн суурь сайтай улаан буудай тариалагчид зах зээлээ хамгаалж, бууриа сахиж үлдсэн. Тэдэнд буудайгаа нийлүүлдэг жижиг ААН-үүд үндсэндээ дампуурсан юм. "Томчууд биднээс улаан буудай аваагүй тул хөгцрөөд дууссан. Энэ дампуурлаа энэ жил нөхөхийн тулд энэ жил зээл авчхаад, хуулийг нь хүлээгээд сууж байна" гэсэн зовлон л ярьж буй, улаанбуудай тариалагчид.

Улаанбуудайнаас гадна МАН хаваржилт хүндэрсэн сонгуулийн жил сандрахдаа малын тэжээлийг давхар татвараас чөлөөлсөн байв.

Нэгэнт зах зээл эффект үзүүлээгүй тул уг гаалийн татвар чөлөөлөлтийг хүчингүй болгуулах хуулийн төслийг өнгөрөгч намрын чуулганаар УИХ-д өргөн барьсан. Гэвчиг намрын чуулганы хугацаанд бүтэн улирал дарагдаж, хаврын чуулганы ихэнх талыг дарагдаж өнгөрүүлэв.

Гэтэл эсрэг талд нь улаан буудай тариалагчид энэ жил юу тарихаа шийдэхийн тулд парламентыг хоёр чуулган дамнан, чилийтэл хүлээв. Улаанбуудай тариалалт энэ сарын 25-ны өдрөөс хэтрэхгүй хийгдэх эхлэх учиртай. Өнөөдрөөс 12 хоногийн дараа тариаланчид талбайдаа гарчихсан байх тариалалтын шаардлага үүсэв.

Парламентын индэр дээрээс гэвчиг Д.Амарбаясгалан уг хуулийг дараад нам суучхав. Хөшигний ард "Яамны харьяа Зээлийн батлан даалтын сангаа Төвбанкны дор өгч, УИХ-ын даргын статусын байгууллагад шилжүүл" гэж тулгасан гэгдэж буй.

Д.Амарбаясгалангийн ЗГХЭГ-ын дарга байхдаа бас нэг сонгуульд зориулж жонхууруулсан асуудал нь "Шинэ хоршоо". Сонгуульд зориулж малчдад баахан зээл замбараагүй олгосон зээлээ Батлан даалтын сантай холбох замаар уг санг дампууруулах байдлаар асуудлын ирээдүйн галаас мултрахаар тооцсон гэх.

Ингэж тариаланчдын энэ хавар улаан буудай тариалах эсэх, цаашдаа дампуурч мэдэх эрсдэлээ тооцох амин чухал асуудал нь Зээлийн батлан даалтын санг харьяалал шилжүүлэх "шантааж"-тай учирсан гэх. Мэдээж Ж.Энхбаяр нь "ашигтай" сангаа өгөхийг зөвшөөрөөгүй бололтой. Аж ахуйн хэрүүлдээ ч сайн хүн, угийн.

Хэрэвзээ үнэн бол Д.Амарбаясгалан спикер болж огт төлөвшөөгүй. Хөшигний араас эрх мэдэл, тендер, албан лобби амжуулж байсан МАН-ын генсекийн эрэмбэ дээрээ хувь хүнээрээ гацсан гэсэн үг.

Ж.Энхбаяр нь ч гэж Ж.Энхбаяр. ААН-үүдийн ирэх жил дампуурах эсэхээ шийдэх хоолойд нь тулсан шийдвэр дээр яг тулгаж байгаад зовлонгоо тооцов. Асуудлыг яагаад нийтийн эрх ашгийн үүднээс харж, эртнээс дуугарахгүй, хөшигний ард хүлээж явсан нь ч анхаарал татна.

Д.Амарбаясгалан үнэхээр эс үйлдэхүйгээр хуулийн төслийг нь гацаагаад байгаа бол гарч ирээд зад мэтгэлцэх эрх нь Ж.Энхбаярын өмнө өнгөрсөн намраас хойш нээлттэй байж. Юун үнэн, энэ логик бол зайлшгүй юм. Гэтэл 14 хоногийн өмнөөс л нэг юм ярихчаа аядав.

УИХ-ын даргын индрийг өнгөрсөн хоёр парламент дамнан удирдсан Г.Занданшатар дээр лав ийм "шантааж" асуудал ил далд яригдаж байгаагүй. Мэдээж байнгын хороо, чуулганаар юу хэлэлцүүлэх бэ гэдэг нь өөрөө асар их өрсөлдөөн, лобби байдаг нь үнэн. Гэвчиг хуралдаан даргалагч хүн алх барьчхаад хэрэглээний сагсан дахь гол бүтээгдэхүүн, инфляцын өсөлт бууралтад жин дардаг "гурил" -аар бол наймаалцах хэрэгсэл болгож болохгүй.

Ер нь хэдэн томчууд хоорондоо таарамжгүй, үл ойлголцдог байдлаас үүдэж олон нийт ялангуяа ААН-үүд хохирч болохгүй. Ийм эрх ашгийн өмнө бөхийж өгнө үү хэмээж, тэдэнд олон нийт саналаа өгсөн билээ.Тэд ингэх эрхгүй, ийм байдлаар хоорондын асуудлаа ч шийдэж болохгүй юм.

Энэ мэдээнд өгөх таны үнэлгээ

Хуваалцаарай Жиргээрэй