МАН-ын дотоод зодоонд Ц.Гарамжав, Н.Номтойбаяр, тэгээд Н.Өнөрцэцэг өртөх вий

Сэтгүүлч Н.Өнөрцэцэгийг маргааш /2024.06.04/ шүүнэ. Урьдчилсан хэлэлцүүлгээр түүнийг гэм буруутайд тооцсон. Үндсэндээ яллагдах нь тодорхой болоод байна. Харин шуудхан хорих ял өгчих үү. Тэнсэн харгалзаж, торгууль ногдуулах уу гэдэг сонголтууд байгаа юм.

Түүнийг Эрүүгийн хуулийн татвараас зайлсхийх замаар мөнгө угаасан /18.6/, төрийн нууцыг хууль бусаар олж авсан /19.11/, худал мэдээлэл тараасан /13.14/, хувийн нууц задруулсан /13.11/ гэх дөрвөн зүйл ангиар буруутган, 1-5 жил хорихоор хэргүүдийг нэгтгэж, яллагдагчаар татсан. Үүнийг шүүх дэнсэлнэ.

Н.Өнөрцэцэг нээлттэй шүүж өгөхийг нүүр хуудсаараа дамжуулан шүүхийн байгууллагаас хүссээр байна. Тэр олон нийтэд нөлөөлөл өндөртэй, нөгөө талд хэрэг нь нийтэд ил байна.

Хөшигний цаана хаалттай байдлаар шүүж, өөрийг нь хэлмэгдүүлэх вий, захиалгаар яллах вий гэдгээс тэр айж буй. Ил шүүгдвэл илүү шударга гэж тооцжээ. Нэг талаараа Н.Өнөрцэцэг хийсэн гэх хэргүүд дээрээ нууж хаах айдасгүй байна гэсэн үг.

Эрүүгийн хэргийг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 3.2.1-д "Төрийн болон албаны нууц, байгууллагын нууц, хүний эмзэг мэдээллийг хамгаалах шаардлагатай, өсвөр насны яллагдагч, арван найман насанд хүрээгүй хохирогчтой холбогдох эрүүгийн хэргийг хянан шийдвэрлэхээс бусад шүүхийн хэлэлцүүлэг, бүх шатны шүүх хуралдааныг нээлттэй явуулна" гэж заасан.

Шууд нээлттэй шүүж болох ч Н.Өнөрцэцэгийн хэрэг дотор "Төрийн нууцыг хууль бусаар олж авсан" агуулгатай Эрүүгийн хуулийн 19.11-р зүйлчлэл байгаа. Энэ талаар өмнө нь ДЭЛГЭРЭНГҮЙ логик бичсэнээ линкээр хавсаргаж байна. Хэргийг нэгтгэхдээ уг зүйлчлэл дээр нь зангидсан. Тэгэхээр ил явуулахгүй гээд шуудхан шүүх алх цохичих боломжтой гэсэн үг.

Хуралдаанаас гэм буруутай гэж үзээд хорих зүйлчлэлээр яллачихвал Н.Өнөрцэцэгийг шууд ачна. Ингэснээрээ түүний үг хэлэх, үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөө торны цаана орох учраас одоо ил тод шүүлгэхийг эрмэлзсээр байгаа юм. Хүний эдэлж болох эрх хийгээд айдас гэж энэ л юм.

Айдас гэснээс ер нь нийтээрээ их айдастай болчхоод байна. Ялангуяа юмны цаадах, наадах өрнөлийг ойлгож байгаа, мэдээлэлд ойр байдаг хэсгийнхэн их айдастай л явах болжээ.

Саяхан л гэхэд,УИХ-ын гишүүн асан Ц.Гарамжавыг "хойшлуулашгүй" байдлаар 48 цаг хорив. Хоржоонтой нь суллахдаа "Ц.Гарамжавын цагдан хориог АТГ-ын саналаар цуцлав" гэдэг мэдээ тараалаа. Ухаж ойлговол, "АТГ-ын даргыг томилдог МАН-ын дарга Л.Оюун-Эрдэнэ Ц.Гарамжавыг хориогүй болно" гэсэн мессеж юм.

Тийн атал прокоруроос шуудхан хорих шийдвэр яагаад гаргачхав. АТГ-т Л.Оюун-Эрдэнэ чиглэл өгөөгүй юм бол прокурорт нөлөөлдөг хамгийн том инститүцийг хэн толгойлж байна гэдэг асуулт гарч ирнэ ээ. Эдүгээ Ц.Гарамжав цементийн босс гэхээсээ илүү Далай ламын хойд дүрийг тодруулах Х Богдын эмээ гэдэг глобаль дүр болсон.

МАН-ынхан толхилцохдоо ядаж л улсынхаа гадаад бодлогод хамааарах галтай асуудлаар наадаж, нэгнээ түншмээргүй байна. МАН үнэндээ Монголын төр биш шүү дээ, учиртайхан байж болмоор.

Дараачийн нэг МАН-ын эрх мэдлээ яаж ч ашиглаж мэдэх том байдал нь, Н.Номтойбаярыг "Үндэсний эвсэл"-ийн жагсаалтыг тэргүүлж болохгүй гэж үзсэн шийдвэр байлаа. Сонгуулийн хуульдаа Эрүүгийн хуулийн 22.1 буюу авлига, албан тушаалын хэргээр ял авсан хүнийг нэр дэвшүүлэхгүй гэж заасан. Тэгсэн үүндээ Эрүүгийн хуулийн 23.5-ыг хамруулаад, Н.Номтойбаярыг жагсаалтаас хасав.

МАК үүнийг л тооцож, Н.Номтойбаярын зүйл ангийг Дээд шүүх дээр өөрчлүүлж, асар их мөнгөөр бүхэл бүтэн нам санхүүжүүлж, сонгуульд эртнээс бэлтгэсэн. Н.Номтойбаяр албан тушаалын биш ажилдаа хайнга хандсан зүйлчлэлээр ял эдлээд, гарч ирсэн нь тэр юм.

Хууль тайлбарлах эрх Дээд шүүхэд байх ч МАН-аас томилогдсон даргатай СЕХ ингэж Эрүүгийн хуулийн зүйлчлэлүүдийг хольж хэрэглэх эрхийг өөрсдөдөө өгөв. Н.Номтойбаяр одоогийн МАН-ын даргатай НАМЗХ булаацалдаж, өнөөгийн Ерөнхийлөгчтэй "Цагаан суварга"-ын хэрүүлээ хийж явсан. Тэргүүлэх эвсэл нь МАН-ын саналыг хуваахуйц байв.

Эрх баригч намтай таардаггүй, томчуудынх нь үгэнд ороогүй байлаа гээд толгой дараалаад шийтгэж, айлгаад, барьж хориод, аргагүй байдалд хувь хүмүүсийг оруулаад байж болохгүй. Биднийг жалгын хэрүүлээ хийж, нэгнээ хорлож суухыг дэлхий харж байгаа.

Удахгүй сонгууль сурвалжлахаар Европын холбоо тэргүүтэй барууны орны дэмжлэгээр 60 гаруй улсын сэтгүүлчид, хэвлэлийнхэн ирнэ. "Ардчиллаа хөгжүүлж байна" гэж гадагш ярингаа хэвлэлийн эрх чөлөөний индексээр жил дараалан уруудаж буй цэг бол Монгол Улс.

Тийм орон улс төрийн сонгуулийнхаа өмнө улс төрчдийнхөө дургүйг хүргэдэг сэтгүүлчээ хаалттай шүүж, тэгээд хорьчихсон байвал гадагшаа хэрхэн мэдээлэх бол. Нэг нам найман жил дараалан засаглахад дотоодын айдас ийм болдгийг, зарим эрхтэн дархтнууд нь эхнээсээ өөрийгөө асар ихээр өргөмжлөх донд автаж, эрүүл ухаанаа алдаж эхэлдгийг бид дотооддоо бол харж байна.

Энэ мэдээнд өгөх таны үнэлгээ

Хуваалцаарай Жиргээрэй