2020 оны УИХ-ын сонгуулийн дараа У.Хүрэлсүхийн Засгийн газар байгуулагдахад түүний сайд нараас хамгийн хэл амтай томилогдсон нь Соёлын сайд С.Чулуун байв. Учир нь түүнийг монгол судлалын салбарынхан эсэргүүцэн мэдэгдэл гаргаж, олон нийт нийгмийн сүлжээгээр шүүмжлэн бичиж байв.
Шүүмжлэлийн мөрөөр мөшгөн хөөж үзвэл Монголын тусгаар тогтнол, аюулгүй байдалд үлэмж хохирол учруулсан, Үндэсний эрх ашгаас урвасан байж мэдэх маш ноцтой асуудлын үзүүр сэжүүр гарч ирлээ.
Монгол-Хятадын архивын байгууллагууд архивын баримт бичгийг харилцан солилцох талаар удаа дараа уулзаж ярилцаж, хамтран ажиллахаар тохиролцож иржээ. Гэвч 2012 онд Монголын архивын асар их баримтыг Хятадад хуулбарлаж өгөх талаар нэгэн гэрээ байгуулагдсан байна. Үүний дараа Монгол Улсын нийгмийн сүлжээгээр дуулиан шуугиан дэгдэж, зарим нэгэн албан тушаалтан шүүхийн хаалга татаж, улмаар ажил албанаасаа буусныг уншигчид санаж байгаа биз ээ.
Энэхүү шүүмжлэл, эсэргүүцлийг шалтаглан Хятадын тал Монголд архивын баримт өгөхөөс татгалзжээ. Үйл явдал ийн өрнөсөн тул Монголын түүхчид ч мөн адил Хятадад баримт өгөхөөс татгалзаж эхэлжээ.
Гэтэл С.Чулууны удирдаж байсан ШУА-ийн Түүхийн хүрээлэн энэ ажлыг үргэлжлүүлэн хийж, Хятадад Монголын архивын баримтуудын хуулбарыг илгээсээр байсан аж. Одоо ч уг ажил үргэлжилж байгаа юм байна.
Өөрөөр хэлбэл, архивын баримт солилцох ажил нь архивын баримтаа Хятадад хуулбарлаж шилжүүлэх ажил болчихжээ.
С.Чулуун нь 2012 оны Монголын архивын нэн ховор, асар их баримтыг хуулбарлан Хятадад шилжүүлэх дуулиант гэрээнд гарын үсэг зурсан байх бөгөөд хэвлэгдэн гарч буй номын зохиогчдын Монгол талын 1-р зохиогчоор нэр нь тавигджээ.
Бүр тодруулбал, 2012 онд Хятадын талаас Лишэн, Би Аонань, Улаанбагана нар Монгол улсад ирж Монгол улсын Архивын ерөнхий газрын Хүрээний хэрэг эрхлэх амбан сайдын холбогдолтой сан хөмрөгт буй түүхэн эх сурвалжуудыг үзэж шалгалт хийжээ. Ингэхдээ тус архивын материалуудын тавны нэг нь том хэмжээтэй, их хэмжээтэй зузаан, сайн хавтаслагдсан маш сайн хадгалагдсан архивын данс ботиуд байгааг олж илрүүлсэн байна. Хоёр тал эдгээр ботиудыг шууд хуулбарлаж хэвлэхээр тохиролцож архивын эх хувиас нь шууд сканердэж хуулбарлаж эхэлсэн байна. Энэхүү их хэмжээний архивын материалыг хуулбарлахад Хятадын талаас техник хэрэгсэл хэрэг болох эд зүйлийг өгч Монголын тал хүн хүч болоод эх материалыг хуулбарлаж өгөх ажлыг хариуцаж хийжээ.
Манай редакц уг хэргийн талаар үргэлжлүүлэн шинэ баримт гарган дэлгэх болно.
Монголын архиваас 1200 ботиор Хятадад хэвлэх төлөвлөгөөтэй уг ажлын эхний 20 ботийн хятад хэлээрх өмнөх үгийг доорх баримтаас тодорхой харж болно.
У.УЯН
АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Eguur.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.
Манай шинэ сайд нар Хятадад элэгтэй хүмүүс байх юм. 100 жилийн өмнөх сайдууд бас тийм байсан. Уут уут мөнгөөр улсаа худ�##�дсан Бадамдорж гэх мэт. Сая Гадаад хэргийн сайд нь коронагийн вакцин авч ард түмэн дээрээ туршина гэх шив. Ийм л адгийн
Tiim shuu. Hovdyn Myangad, Chandmani-d olon hyatad bsn bololtoi baidag. Tednees gaviyat jujigchin Jamsranjav, Zangad ene ter, za tegeed tsaashilbal ulsyn zaan batzorigiig hyatad hun gedeg. Ene HAAU-iin said chini bas ednii neg bh shuu.
Ulziibaatar-g sain sudalj uzsen u. Udam ugsaag ni. Zangad guaitai nutag neg bh shu. hudlaa neg :Mergen duu nar min gd l tuuhiig guivuulj yridag sanagddag shu!!
tiim, bas UIH-yn gishuun saad maad bolood baisan neg nuhur bii, aav eej ali ali talaasaa holitstoi l gediin
Уут уут мөнгөөр улсаа худ�##�дсан, хормой хормой мөнгөөр хотлоо ноёд гэж Бадамдоржийг биш шарын шашны анхдугаар богд Занабазар, Түшээт хан Чихундорж,сайн ноён хан Өмхэй, засагт хан Цэвээнжав нарыг хэлж байсан түүх бий.
Ene hudlaa shuu suuld garsan ug
Шанзав Бадамдорж Б�##�ингийн Цэрэндорж нар урваж байсан нь үнэн гэвч дээрхи хэлц үг тэднээс урьд бүр 17 дугаар зууны сүүлчээр, Занабазар нар шившигтэй уравсныг зааж гарсан байдаг юм даа.
емхий ялгадас жоомны баас бузар хулгайч амьтны адаг тамын ероол бузараа чи бол АГУУ ГЭГЭЭНИЙ АЧААР тамд унахгvй явааа шvv!!!!!!!!!!!eмхий бузараа!!!!!!!
УРВАГЧАА ӨМӨӨРӨӨД ҮХЛЭЭ ЮҮ? ГЭГЭЭНЭЭ ХАТ...
УГ НЬ ОРОСЫН ВАКЦИН Л АЮУЛГҮЙ ДЭЭ. ОРОСУУД ЗӨВХӨН ӨӨРИЙН ИРГЭДЭЭ Л ВАКЦИНЖУУЛНА.
Оросын эм чанар муутай, Оросод эмийн хян�##�т сул байдаг. Энэ удаад яахыг мэдэхгүй. Эмийн хян�##�т, чанар Герман, Японд л сайн даа.
"Ахын эмийг хэрэглээд үхсэн ч яадаг юм бэ " гэвэл өөр хэрэг л дээ.
Хүүкт л итгэх юм даа. Сайдууд сайн байхаа.
Ард түмэн минь аргаа барахдаа Хүүкэд хүртэл итгэх юм даа.
Энэ Чулуунд манай Археологийхан лав их дургүй юм билээ, хөгиөн ааштай амьтан гжсэн
Энэ засагт ЕС эхлээд асууд�##�тай нөхөд цугларчээ
Аргагүй шүү дээ. Бүрэн эрхтэй. Тэгээд 10%-ийг ул�####�а, үлдсэнийг нь өөртөө гэдэг археологыхонд Чулуун л хэлдэг биз....
м�##� . хов зөөгч . тийм гэсэн ийм гэсэн . эргүү гөлөг
Архелогийхныг ш�##�гав�##� их но бий дээ. Эднээр дамжиж Монголын олон үнэт өв гадагшилсан даа.
Түүхийнхэн ч гэсэн.
Энэ бол жинхэнэ хулгайч. Хэдэн жилийн өмнө Манжийн үеийн түүхтэй ходбогдолтой архивын матери�##�ыг хятадуудад тэрбум төгрөгөөр зарж хувьдаа завшсан гэдэг яриа гарч байсан үнэн болж таарахнээ. Ийм хүнийг тэгээд яаж сайд болгож байна аа. Баттулга нь хүмүүс шоронд хийгээд л байдаг юм байна лээ. Бас Банкны Золжарг�##� шигээ өөрийнхөө хүнийг хамга�##�на биздээ. Хэрэг хуучрахгуй ээ. Эд нараас асуух цаг ирнээ!
tyyhiin hyreelend tyynee sahih mongol hyn tsag yrgeljid blgah tyyhee manaj es chadvaas oid toorson sarmagchin lugaa adil emh zambaraagyi yeiig Hyatad neleen ashiglasan l bj taaraa chono boroonoor gj
Баритийг нь гаргаад Тагнуул Цхгдаад өг.
Яагаад л Монголчууд өөрсдөө хамаг баялагаа хэрэгтэй гэсэн болгоноо гадныханд зараад өгөөд бдаг тэнэгүүд вэ 100% Монголчууд өөрсдөө буруу хар шун�##�ын хүүдийнүүд бидэнд үр хүүхдүүд минь юм үлдэх үү үхэрүүдээ
Ardchilsan niigmiin buruu ymar ch hun uls ih hural uls tord orj bolno gedeg teneg zaalt tawichihsan nogoo udam doroi shunaltai nuud ni tged garah bolomj olgotson ugaasa iim uls hezee ch hogjidpgui yim. Ydaj joohon tsenzurte i humuus songmor
Tehh
МОНГОЛ УЛСЫН ТӨРИЙН ШАГНАЛ МӨНГӨ УГААЛТЫН БҮТЭЭЛД ОЛГОГДСОН БАЙХ МАГАДЛАЛТАЙ.
Архивын дарга байсан Өлзийбаатарт л хамаатай, тэр хүн зөвшөөрөөгүй бол ийм явд�##� болох уу
Ulziibaatar-g sain sudalj uzsen u. Udam ugsaag ni. Zangad guaitai nutag neg bh shu. hudlaa neg :Mergen duu nar min gd l tuuhiig guivuulj yridag sanagddag shu!!
Huuk neg l hunee tanihgui buruu songolt hgd bn.Ard olni ug unen shu.Ochij 2 Zagdjaviig tomildog n yaj bga uom.Ene hun hezeech ajil hj bgaagui bainga hor hiij yvsan.Shuug tomilgoogoo butsaa.
Tanihgu gej yu bdgiin medhiin deedeer medej bgaa sanaa zovoltvui yum goridoj huleehch herevgui
Huvi zayataigaa evlercgee.
ШУА-ын өнөөгийн удирдлага СО РАН-ын Н.Полосьмак гэдэг орос авгайгаар дамжуулан Хуннугийн үеийн археологийн олон үнэт олдворыг шинжлүүлэх нэрээр хууль бусаар зарсан гэдэг. Үүнийг сайн ш�##�гав�##� мөн ч их ноцтой гэмт хэрэг илэрнэ дээ?!
Монголын туухийг шинэчлэн бичиж монгол угсаатныг хагар�##�дуулж буй этгээд. Хариуцлага тооцох цаг ирнэ ээ
buhel buten ulsiin ov soyliig gargaad zarchij boldog l ym bh daa. ene bol nasaaraa shorond suugaad ch baragdhaargui hereg bna.
Энэ арай л хэтэрнээ .Монгол улсын түүх энэ Чулуун гэдэг хүний хувийн өмч болсон юмуу.энэ хүн дээр ш�##�г�##�т оруулж үнэн зөвийг тогтоомоор юмаа
Зүйтэй
Энэ үнэн эсэхийг тэр тагнуулын газар ш�##�гаж тогтоогоочээ. Хэрвээ үнэн бол сайдаас нь буулгаж, зохих хариуцлагыг нь үүрүүлэх хэрэгтэй.
Соёлын сайд, тагнуулын дарга хоёрыг нэг хүн томилсон байхад энэ хоёрын нэгээр нь нөгөөг нь ш�##�гуулаад болно гэж та бодож байна гэж үү дээ? Та гэнэн хүн үү, тэнэг хүн үү?
Тэгээд ингэж болох юм уу. Мэдсээр байж хараад суугаад байх хэрэг үү. Эх орноосоо урвасан байна.
Их хурлын дараагийн сонгууль хүртэл хараад л суухаас яах юм бэ? Боож үхэлтэй биш. Хар толгойгоо хааяа хааяа шаачихаад л сууцгааж байя даа.
Олон улсад ийм хамтарсан суд�##�гаа хийгдэж л байдаг жишиг шүү дээ. Архив ийн матери�##�ыг хэвлэж нийтийн хүртээл болгоо л биз. Юу гэж архивийн хан матери�##�аа зүгээр зарчихав л гэж данс тооцоотой шүү дээ! Хүнийг муулах гэхээрээ ам нь загтнаад б
Архивт сул хадг�##�агдаж байгаа матери�##�ыг боть болгон хэвлүүлж байгаа нь зөв. Ямар тэнэг нь архивын матери�##� худ�##�дсан гэж цуураад байна. Чулуунд атаархаж үхэх гээд байв�##� үх үх.
Тэгээд боть болгон хэвлүүлэхээр заав�##� Хятадад хэвлүүлдэг нь ямар учиртай юм Монголд сайн сайн хэвлэлийн компаниуд зөндөө л байна тэднээр хийлгэж болоогүй юм уу
Архив хог биш, энэ бол Монгол улсын тусгаар тогтнол, үндэсний аюулгүй байдлын бат�##�гаа юм
Архивт сул матери�##� гэж байдаггүй юм. Архивын матери�##�ыг нэг хулгайч оймс шиг зардаг эд биш. Энэ чинь Монгол банкны �##�таас ч үнэтэй Монголын түүх.
Иймэрхуу нехдуудээр терийн �##�быг дуургэж байгаа засгийн тэргуун сурданзан хурэлсух монгол Хуан мен юм уу. Дандаа монголын эсрэг ажилдаг нехдуудээр терийг дуургээд байх юм. Еронхийлегч нь хуртэл харийхны гар хел болсон бехчин шуу.
Шинэ үеийн Монголын түүхийн архив гэхээс Монголын түүхийн архив гэж байхгүй тэр тусмаа Манжийн эрхшээлд орохоос өмнө үеийн түүх 50% орчим нь Хятадад 50% илүү нь Тайваньд хадг�##�агдаж байгаа.
Баттулга чинь ийм л хогийн хулгайч нараар хүрээлүүлсэн новш ш дээ
ийм л новшнуудыг Хүрэлсүх томилоод байгаа юм даа.
ТӨРИЙН НУУЦЫГ ХУДАЛДАЖ БОЛДОГ ЮМ УУ?
Архив нууц биш шүү дээ. Архив өөрөө түүх. Түүнийг суд�##�гааны эргэлтэнд оруулж судлах нь судлаачдын ажил шүү дээ. Харилцан мэдээлэл солилцдог, хамтран суд�##�даг, ШУ ингэж л хөгждөг.
Архив нууц биш л дээ. Баримт сэлтийг солилцож болдо. Гэхдээ солилцоогоор Хятадаас юу авсан нь өдгөө хэр мэдэгдэхгүй байна. Өгсөн авсныг бүгдийг нь ил хэвлэх учиртай. Архив төрийн нэн үнэт өмч шүү.
Хүний бүтээлээс хулгай хийнэ, монголын түүхийн үнэт өвийг
харьд зарна... Ёстой үл бүтэх новш юм. Шинэ ЗГ-ыг жинхэнэ
гутааж бна даа.
Өө хөөрхий. Архивын баримтуудаа зарж мөнгө олдог сайдтай болжээ. Архивын матери�##�ыг суд�##�гааны эргэлтэд оруулах нэрээр ийм бузайр юм хийхээсээ ичдэггүй юм уу. Үйлийн үр энэ тэр нь одоо хайччихсан улс гэхээрээ ийм байдгийн.
У.Хүрэлсүхийг амаа олохгүй мөнч их магтаж,зарим үед бу�####�ас өмөөрч хэрэлдэж явсандаа харамсаж байна,УИХ-ын гишүүд,төрийн сайд орлогч сайдуудыг томилохдоо арайчдээ гэмээр хариуцлагагүй хандлаадаа,даанч яавдаа
Heden tuuchchid esergyuizeed bsn.yasan be.Mnhn.ch tuushtai bish,ali esvel heden haltar tug.hudaldagdsan uu
Женко яагаад Хятадад хамаг юмаа зарж хөлжсөн Чулуун, Өлзийбаатар нарыг дэмжээд бдг юм бэ?
Ulziibaatar-g sain sudalj uzsen u. Udam ugsaag ni. Zangad guaitai nutag neg bh shu. hudlaa neg :Mergen duu nar min gd l tuuhiig guivuulj yridag sanagddag shu!!
Ter Culuund tgd huuli uilchildeggui ymu yun aimar duraara ym be ????????????
Нээрээ энэ чинь юу вэ? Өлзийбаатар гэдэг түүхчийн нэр явж байна шүү дээ. Энэ хүн чинь төрийн соёрхол аваад байдаг түүхч мөн үү?
mun . Chuluun l avch uguu biz..
Суд�##�гааны ажлын хүрээнд хуулбарлан солилцож болмоор санагдах юм. Хятадууд гэрээнийхээ дагуу хуулбараа өгөх биз. Зарим хүмүүс хэтэрхий хужирласан юм биш үү. Архивт дараатай бол хэн судлахав дээ
монголын түүх одоо хятдын түүх болсон байна урвагчид байсаар л байх юм
Энэ Чулуун гэдэг хүн чинь ерөнхийлөгч
зөвлөх байсан гэсэн шүү хайрхаан.хэхэ
Тэгээд ч та нарын л сонголт шүү дээ засаг төр чинь.Хүрэлсүхийгээ долоох гээд л гүйгээд байсан одоо ямар байна.....хаха
Архивын матери�##� солилцох гэрээ хийсэн юм бол Хятадаас ямар матери�##� авсан юм бэ. Иймэрхүү гэрээ хэлцлийг хоёр улсын хүрээлэнгүүд биe дааж шийдээд хийчихдэг гүй байлгүй дээ. Дээгүүрээ мэдэж л байгаа байж таарна.
Яасан муухай хог вэ
Ямар ч ШУны суд�##�гаа хийдэггүй хүмүүс ийм утгагүй юм бичдэг бх. Суд�##�гааны байгууллагууд мэдээлэл харилцан солилцох, эргэлтэнд оруулж ШУны с�##�бар хөгждөггүй юм уу????. Зүгээр л сүржигнэл санагдлаа
Чононд хонь хадг�##�уулдаг ... Үлгэр хэрэгжиж байна даа. Түүх, архивын матери�##� бол Монгол банкны �##�тнаас үнэтэй, улс орны тусгаар тогтнолыг илэрхийлэх үнэлж баршгүй үндэсний өв гэдгийг ойлгохгүй м�##�ууд засагт шург�##�ж дээ! Бээжин хавууд гэж.
Удахгүй Хүннү гүрний дайчдын шарил, эд өлгийн зүйлс Оросын газар Эрхүү нутгаас олдлоо. Хүннү гүрэний эх нутаг бол өнөөгийн Орос орон... Полосьмакийн Эрхүүгийн олдворт гений шинжилгээ хийв... гээд л хуцаж гарна даа.
Худлаа мэдээлэл байна
Энэ Чу б�##�аг ихтэй нөхөр. Үүнээс гадна
Ногоон дарь эхийг гадагш гаргах гэж давхисан, гадны байгууллагын тамгатай ном дамлан зардаг, Ноён уулыг м�##�тах зөвшөөрөл өгч байсан, заа тэгээд мөнгө олж л байв�##� түүнд бусад нь падгүй хүн дээ.
Монголынхоо түүхийг харь оронд худ�##�дсан энэ хүн хэдэн х�##�тар цааснаас эх орны тусгаар тогтнолд аюул учруулсан бн. Ийм мэтийн хувхай муу хүмүүсийг төрийн түшээд болгосон нь харамс�##�тай.Маш хурдан арга хэмжээ авах хэрэгтэй.
Alban tushaaliin heneetei nuhur heden tugrug hussan baihaa
Хүрэлсүхээ наад хэл амтай бузрыг урвачийнхаа учрыг олж засгаас зйлуул�##�даа..Наадах чинь үнэхээрий үл бүтэх нөхөр байна
Shuud shorond hii
1.Тэр архивийн матери�##�ыг БНХАУ-д хэвлээд, Amazon-оор 3000$-оор зарж байсан. Маш их ашиг олсон. Татвар төлсөн уу?
2. Архиваас одоо ч гэсэн матери�##� авахад 1 хуудас нь 3000₮ ч бил үү? 650 000 хуудсыг 3000₮-өөр үржүүлчих.
Ulziibaatar-g sain sudalj uzsen u. Udam ugsaag ni. Zangad guaitai nutag neg bh shu. hudlaa neg :Mergen duu nar min gd l tuuhiig guivuulj yridag sanagddag shu!!
3. Манай энэ түүхийнхэн их ядуу улсууд юм. Зүгээр л тоо л бодчих. Учруулсан хохирол нь яг хэдэн төгрөг вэ? Сонгуулиар Төв аймагт үзэх гэж байсан хүн. Мөнгө угаах асар том сонирхолтой л учраас ингэж байж ядаад яваа хэрэг шд. Ойлгомжтой.
Манай их сургуулийн хэдэн багш нар Монгол улсын түүхийн таван ботийг хуулаад улс төр бизнессийн хүмүүстэй нийлж мөнгө олох гэснийг зогсоосон учраас энэ хүнийг үргэлж системтэй, давтамжтай муулж байгаа юм даа. Мөнгөний өс хонзоон гэж...
Энэ чинь улс төрийн үр дагавартай, эх орны тусгаар тогтнол, бие даасан байд�##�д аюул учруулсан, нарийн зохион байгуул�##�ттай, бүлэг хулгайн онц ноцтой гэмт хэрэг. Хэлмэгдлийн архивын матери�##�ыг Оросоос бүрэн авч чадахгүй 80 гаруй жил боллоо.
Хэцэс....
Хүүк Баак л гэх юм...
Үнэндээ эр �########�уудыг сонгочоод бас тэргүүнүүд гэх тэнэглэлээ одоо ухаарвуу...
Мөн ялтангууд шүүдээ
энэ Чулуун чинь жинхэнэ хятадын тагнуул юм бишүү. Томчууд Нямдоржоос эхлээд юм л бол бие биенээ хятадын тагнуул гээд бөөн юм болдог одоо яагаад юу ч дуугарахгүй байгаа юм бэ. Бүгд хуйв�##�дсан юм бишүү. Эх орноо жаахан ч гэсэн хайрлаач дээ
Ийм ноо-той хүмүүсийг Тагнуул болон бусад холбогдох байгууллагууд хараандаа авах хэрэгтэй дээ. Хятадуудад найр тавьж соёлын хосгүй үнэт баримтуудыг өгч, хариуд нь юу ч аваагүй гэдэг чинь маш том асууд�##�. Үндэсний аюулгүй байд�##�тай ч холбоот