Мөрөөдлийн ажилдаа тэнцсэн нэг ангийн таван инженер

Улс орны хөгжлийг инженерүүд тодорхойлдог гэдэг. Шилдэг инженерүүдтэй улс хөгжлөөрөө ч дэлхийд тэргүүлдэг нь үнэн. Тиймээс Монгол Улс инженер технологийн мэргэжилтнүүдийг дэлхийд өрсөлдөхүйц байлгахад бэлдэж эх орныхоо хөгжил дэвшилд хувь нэмэр оруулах ёстой.

Гэсэн ч энэ чиглэлээр Монголдоо тэргүүлэгч компаниудад ихэвчлэн гадаадад төгссөн туршлагатай боловсон хүчин ажилладаг тул монгол залууст боломж нь хомс. Дээрээс нь ажилд ороход туршлага шаардлагатай байдаг тул сургуулиа төгсөөд л ажиллах хүсэл зорилготой залуус энэ салбарт хөл тавина гэдэг ховор боломж байдаг аж. Ийм учир инженерээр суралцах залуусын тоо цөөрч залуу монгол инженерүүд цөөнх хэвээр байсаар байна.

Харин Энержи Ресурс ХХК эх нутагтаа залуу боловсон хүчин бэлтгэхээр зорьж, сургуулиа төгссөн залуусыг туршлага харгалзалгүй ажлын байранд гаргадаг болжээ.

Иймд бид монголынхоо залуу инженерүүдийг бэлтгэж буй Энержи Ресурс ХХК-ийн шинэ боловсон хүчинтэй танилцахаар Улаанбаатар хотоос 560 км-т байрлах Өмнөговь аймгийн Цогтцэций суманд байрлалтай Ухаа худгийн нүүрсний уурхайг зорив.

Эл уурхайг зорьсон бидний зорилго энэ онд ШУТИС-ийг амжилттай төгсөж, ажлын гараагаа Энержи Ресурс ХХК-ийн Монголын анхны Нүүрс баяжуулах үйлдвэрээс эхлүүлээд буй нэг ангийн таван инженер залууг онцлох явдал байлаа. 

Тэднийг Т.Амаржаргал, Г.Эрхэмбаяр, Б.Ганбат, Б.Баатардорж, А.Пүрэвсамбуу гэдэг. 2024 онд ШУТИС-ийг Цахилгаан системийн автоматжуулалт мэргэжлээр төгссөн. Улмаар сургуулиа төгсөөд хоёр өдрийн дараа бүгд Энержи Ресурс ХХК-ийн Нүүрс баяжуулах үйлдвэрээс ажлын гараагаа эхлүүлжээ.

“Ширээний ардаас шууд л нүүрс баяжуулах үйлдвэрт шилжсэн тэдний хувьд эхэндээ ажил нь амаргүй санагдаж байсан” гэх. Гэсэн ч дөрвөн жил нэг ангид суралцсан найзуудын хувьд нэгэндээ тусалж, ажлын туршлагатай ахлах ажилтнуудынхаа заавраар ажилласнаар өнөөдөр тэд ажилдаа ч дасаж, мэргэжилдээ ч дуртай болжээ. Мөн 14 хоног ажиллаад, 14 хоног амагдаг тул залуус амралтаараа өөрсдийгөө хөгжүүлж, гэр бүлдээ хангалттай цаг зарцуулдаг аж.

Ингээд шинэхэн таван инженерийн ажилд орсон туршлага, сэтгэгдлийг хүргэж байна.

-Төгсөөд шууд мэргэжлээрээ ажиллаж байгаа болохоор гоё байна-

-Намайг Б.Баатардорж гэдэг. Би өнгөрсөн зургаадугаар сард нүүрс баяжуулах үйлдвэрийн засварын хэлтсийн цахилгаанчнаар ажилд орсон. Сургуулиа төгсөөд нөгөөдөр нь Энержи Ресурс ХХК-д ажилд орсон. Ажил эхэндээ жаахан хэцүү байсан ч одоо ер нь дасаад гоё болж байгаа. Мэргэжлээрээ ажиллаж байгаа болохоор гоё байна. Миний хувьд өнөөдөр тусгаарлах шуурхай ажиллагаанд явж байна. Үйлдвэрт маань цахилгааны холбогдолтой ямар нэгэн гэмтэл гарвал очиж, янзалж сэргээнэ гэсэн үг. Бас тусгаарлалт хийнэ. Аюулгүй ажиллагааг хангаж ажиллана.

Энд бид зөндөө олон юм хийж сурсан. Хөдөлгүүр дээр ажиллана, хөдөлгүүрийн удирдлагын төвд ажиллана, шуурхай ажиллагаанд явна. Ер нь сурах юм их байдаг. Энд яг зөвхөн нэг зүйлээ дагналгүй маш олон зүйлийг хийж сурдаг. Энэ боломжийг надад олгосонд маш их баяртай байгаа.

Монголдоо суралцаж монголынхоо томоохон үйлдвэрт ороод ажиллахад гадаадад суралцсантай ялгаагүй тоног төхөөрөмж дээр ажиллаж, ижилхэн юм суралцдаг юм байна лээ. Энэ үйлдвэр сайн туршлага хуримтлуулахад хамгийн тохиромжтой газар юм шиг санагдсан.

-Инженер залуус олон болж эх орноо гэсэн сэтгэлээ мэргэжилтэйгээ хослуусан улсаа хөгжүүлээсэй гэж боддог-

Би энэ онд Энержи Ресурс ХХК-д ажилд орсон нэг ангийн таван залуугийн нэг байна. Намайг Т.Амаржаргал гэдэг. Бид дадлага туршлагагүй хэдий ч олгосон боломжийг нь алдалгүй олон зүйлсийг суралцаж, хичээнгүйлэн ажиллаж байгаа. Миний хувьд Энержи Ресурс ХХК дээр ирээд анхны нүүрс баяжуулах үйлдвэрийг нь харахад маш том сүрлэг санагдаж байсан. Энэ олон дамжлагууд үйлдвэрийн дөрвөн давхартай тэнцэх том байшинг хараад жаахан цочирдсон. Одоо энэ том үйлдвэрийг ажиллуулж буй боловсон хүчний нэг хэсэг болоод явж байгаадаа баяртай байна. Манай компани хөдөлмөрийн аюулгүй байдал. Хоол хүнс гээд хангамж сайтай. Монголдоо нэлээд жишиг гэж хэлж болох байгууллага гэж боддог. Суралцаж байх үедээ бид нар шууд ажилд орно гэж төсөөлж байгаагүй.

Бидний ажилладаг нүүрс баяжуулах үйлдвэр шар, улаан, цэнхэр гэсэн гурван хэсэгтэй. Нүүрсний дамжуулалтаа хийгээд өөрсдөө боловсруулаад явдаг маш том үйлдвэр. Үйлдвэртээ тууштай ажиллаад мэдлэг чадвараа тогтмол өсгөөд явна гэж бодож байгаа.

Би ажилдаа Даланзадгадаас ирдэг. Гэр маань Өмнөговь, ажил маань Цогтцэцийд байршилтай болохоор надад ажилдаа ирж, очих маш хялбар байдаг. Ирээдүйг тодорхойлох инженер залуус Монголдоо суралцаж, хөгжөөд эх орныхоо хөгжлийг авч яваа энэ мэт томоохон үйлдвэрүүдэд өөрсдөө ажиллаж, нутаг усаа гэсэн чин сэтгэлээ мэргэжил, ур чадвартайгаа хослуулж улс орноо хөгжүүлээсэй гэж боддог.

-Томоохон компаниуд 3-5 жилийн ажлын туршлага шаарддаг болохоор Энержи Ресурс ХХК бидийг шууд ажилд авна гэж бодоогүй-

-Намайг Б.Ганбат гэдэг. Би одоо 21 настай. ШУТИС-ийг 2024 оны хавар Цахилгаан системийн автоматжуулалт мэргэжлээр төгссөн. Төгсөөд шууд Энержи Ресурс ХХК -ийн Нүүрс баяжуулах үйлдвэрт автоматжуулалтын инженер мэргэжлээр ажилд орсон. Миний хувьд анхнаасаа техник сэтгэлгээнд дуртай хүүхэд байсан болохоор энэ мэргэжлийг сонгон суралцсан. Их сургуульд робокон тэмцээн уралдаануудад оролцож мэргэжилдээ бүр дуртай болсон. Диплом хамгаалалтын үеэр Энержи Ресурс ХХК-аас хүний нөөц болон ахлах инженер нь ирж манай төгсөгчдөөс ярилцлага авсан. Тэр ярилцлагад би болон ангийн маань дөрвөн залуу тэнцэж бид шууд ажилдаа орсон. Гэрийнхэн маань төгсөөд шууд ажилд орох хэрэгтэй шүү гэдэг байсан. Би бараг боломжгүй байх гэж бодож байсан ч энэ том компанийн ярилцлагад тэнцсэн.

Уг нь бусад уурхай, томоохон компаниуд ажлын туршлага 3 юм уу, 5-аас дээш жил гээд заачихсан байсан. Харин Энержи Ресурс ХХК итгэл хүлээлгээд шинэ төгсөгчид ажилд авсан. Тэрэнд нь их баяртай байгаа. Найзуудтайгаа хамт байгаа болохоор биеэ барилгүй чөлөөтэй гоё ажилладаг. Бид үйлдвэртээ төрөл бүрийн ажил хийж, хамтдаа маш үр дүнтэй суралцаж байна. Яг одоо би үйлдвэрийнхээ асуудалд орж гацсан системийг засварлаад сууж байна.

-14 хоног амрахдаа гэрийнхэндээ цаг гаргаж, өөрийгөө хөгжүүлдэг-

Намайг Г.Эрхэмбаяр гэдэг. Би ШУТИС-ийг энэ онд Цахилгаан системийн автоматжуулалт мэргэжлээр төгссөн. Дипломоо аваад л шууд нүүрс баяжуулах үйлдвэрийн засварын хэлтсийн цахилгаанчнаар ажиллаж эхэлсэн. Манай байгууллагын ахлах инженер биднийг сонгож авсан. Энэ үйл явдалд би маш их баярлаж байгаа. Яагаад гэвэл өөр ажилд ороход биднээс ажлын туршлага шаардаж байсан. Гэтэл бид дөнгөж төгсөж байгаа оюутнууд шүү дээ. Ямар нэг ажлын туршлагагүй. Гэсэн ч Энержи Ресурс ХХК бидэнд ажлын туршлага олгож, маш олон боломжуудыг нээж өгч байгаа учир энэ байгууллагад баярлаж байгаа.

Ажлын маань хувьд анх хүнд санагдаж байсан. Яагаад гэвэл оюутан бид зөвхөн суугаад л ном уншиж, хичээлээ л хийдэг бол шууд ажил дээр гараад өөрсдийн гараар бүх юмыг хийхэд мэдлэг, чадвар дутсан. Тэр үед жаахан хэцүү. Тэгээд сайн туршлагатай ахлахууд болон ах нараасаа асууж, суралцсаны үр дүнд одоо бүгдээрээ ажилдаа дасаад юу хийхээ сайн мэддэг болсон.

Бас томоохон компаниудад гаднын хүмүүс дийлэнх ажилладаг. Харин манайд монгол инженерүүд түлхүү байдаг учир харилцаа холбооны тал дээр асуудалгүй. Дээрээс нь ойр зуурын жижиг зүйлээс эхлээд маш нарийн ажиллагаатай зүйлсийг асууж ойлгоход амар байдаг.

Миний хувьд ажилдаа Улаанбаатар хотоос автобусаар ирдэг. 14 хоног ажиллаад, 14 амардаг болохоор ажлаа хийхийн хажуугаар өөрийгөө ч хөгжүүлээд, гэрийнхэнтэйгээ хамт цагийг өнгөрүүлж чаддаг. Гэрийнхэн маань намайг энэ ажилд орсонд баярласан. Бас тэд төгсөөд шууд ажилд орно гэдэг их том завшаан гэдэг талаас нь харж баяртай байгаагаа илэрхийлсэн.

Хамгийн гоё нь найзуудтайгаа хамт ажиллаж байгаа болохоор бие биетэйгээ ойлголцож хамтран ажиллахад илүү амар байдаг. Сурсан мэдсэнээ нэгэндээ зааж, зөвлөөд илүү хурдан ажлаа сурсан.

Би нүүрс баяжуулах үйлдвэр гэж огт мэддэггүй байсан. Юуг баяжуулаад байгаа юм. Яаж хийгээд байдаг юм гээд л ер нь юу ч мэдэхгүй анх орж ирж байсан. Тиймээс ямар нэг хүлээлт байгаагүй. Гэхдээ ажил маань надад таалагдсан. Манай үйлдвэр Монголын анхны нүүрс баяжуулах үйлдвэр. Анхны баяжуулах үйлдвэрийн цахилгаанчин болоод явж байна. Удахгүй инженер болох байх гэж бодож байна.

-Цахилгаанчнаар таван сар ажиллаад дэвшиж инженер болсон-

Намайг А.Пүрэвсамбуу гэдэг. Би Завхан аймгийн Тосонцэнгэл суманд төрж, өссөн. 2020-2024 онд Цахилгаан системийн автоматжуулалт мэргэжлээр суралцаж, төгсөөд Энержи Ресурс ХХК-д ажилд орсон. Ах маань зөвлөсөн учир анх энэ мэргэжлийг сонгож байсан. Суралцаж байх явцдаа мэргэжилдээ дурлаж, дуртай болсон. Манай мэргэжил маш сонирхолтой санагддаг. Үргэлж шуурхай бөгөөд хамтдаа ажилладаг. Ганцаараа нэг газар суугаад ажиллаад байна гэж байдаггүй. Хамтран ажилладаг. Өдөр бүр шинэ зүйл суралцаж, хөгжиж байдаг болохоор сонирхолтой санагддаг. Сургуулиа төгсөхийн өмнө ажлын ярилцлагад ороод тэнцсэн байсан болохоор төгсөөд шууд ажлын байранд гарчихсан. Энэ мэдээгээ гэрийнхэндээ хэлэхэд баярлаад бүгдээрээ надад баяр хүргэж байсан.

Манай үйлдвэр нүүрс баяжуулах үйлдвэр. Монголын анхны бүрэн автомат нүүрс баяжуулах үйлдвэр. Үйлдвэрийн бүх үе шат автомат болохоор олон шинэ зүйл суралцах боломжтой байдаг. Ялангуяа бидэн шиг шинэ төгсөгчдөд ажлын туршлага талаасаа маш их хэрэг болж байгаа. Суралцаж мэдсэн онолын мэдлэгээ энд практиктай хослуулаад ажилладаг. Манай үйлдвэрийн хувьд жилдээ 15 мянган тонн нүүрс баяжуулах хүчин чадалтай. Гурван модулиараа зэрэг баяжуулаад явчихдаг.

Анх орж ирж байхад шинэ төгсөгч учир бүгдээрээ юу ч мэдэхгүй байгаа шүү дээ. Тэр үед ажлын ах эгч нар маань бүгдээрээ зааж, сургасан. Манайхан ярилцаж ойлголцоход ч амар сайхан ааштай хүмүүс байдаг. Би төгсөөд шууд цахилгаанчнаар ажилд орсон. Таван сар болоод автоматжуулалтын инженер болж дэвшсэн.

Энэ хугацаанд бүх зүйл шинэ учир уйдах завгүй гоё байсан. Манай компанийн хувьд шинэ залуу боловсон хүчнийг дэмжиж ажилдаг. Тиймээс манай ангиас гэхэд таван хүн зэрэг ажилд ороод нэгнээ хөгжүүлж, суралцаад явж байна.

Энэ мэдээнд өгөх таны үнэлгээ

Хуваалцаарай Жиргээрэй