Нарансэвстэй: Ажлын хэсэг ахалсан Ж.Бат-Эрдэнэ “Амьтан л яриад байх юм, бид хүнээ бодно” гэжээ

Нийтийн өргөдлийн d.parliament системд Н.Анхзаяагийн “Нарансэвстэйн боомтыг сэргээж, нээнэ” гэсэн заалтыг хасуулах талаар гаргасан саналыг судлан үзэж, шийдвэрийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсэг өчигдөр албан ёсоор хуралджээ.

Тус хуралдаанд өргөдөл гаргагч иргэн Н.Анхзаяа, “Монголын байгаль орчны иргэний зөвлөл” ТББ-ын тэргүүн Г.Галтайхүү, гүйцэтгэх захирал Ч.Дулмаа, доктор, судлаач Б.Мижиддорж, хуульч Г.Дамдэмбэрэл болон орон нутгийн иргэдийн төлөөлөл оролцсон байна.

Харин хуралдааны үеэр ажлын хэсгийн ахлагч, УИХ-ын гишүүн Ж.Бат-Эрдэнэ “Үнэнийг хэлэхэд би амьтан биш хүнээ л бодно. Эдийн засаг хөгжих нь чухал. Та нар мазаалай, хавтгай гэж хоёр амьтан л яриад байх юм. Иргэний амьдралд нэмэртэй бол боомтыг нээх нь зөв шүү дээ” гэсэн байр суурь илэрхийлжээ.

Нарансэвстэйн боомт Говийн их дархан цаазат газрын А хэсгийн урд хилд оршдог. Нийт 4.6 сая га талбай бүхий энэ дархан цаазат газрын 1976 оноос хойш хамгаалж байгаа. Төв Азийн говь цөлийн экосистемийн онгон дагшин хэвээр үлдсэн цорын ганц үлгэр загвар нь энэ юм. Мөн нэн ховордсон мазаалай, хавтгай зэрэг олон амьтан, ургамлын сүүлийн орогнол нутаг. Ийм учраас боомт нээж, хүн техникийн хөдөлгөөн оруулалгүй хадгалж хамгаалах олон талын хэрэгцээ шаардлагатай. Олон улсын өмнө хүлээсэн үүрэг, нэгдэн орсон гэрээ конвенцууд ч бий юм.

Нөгөө талаас Нарансэвстэйн боомтын цаана БНХАУ-ын хөгжлөөрөө хамгийн сүүлд бичигддэг Ганьсу муж л байгаа. Үйлдвэрлэл хөгжөөгүй. Тэр муж өөрөө төвөөс алсагдсан учир бараа бүтээгдэхүүн татахад хүндрэлтэй байдаг газар. Иймд Ганьсу мужаас Монгол биш Монголоос Ганьсу муж бараа татах дүр зураг эсрэгээрээ харагддаг юм.

Харин Ж.Бат-Эрдэнэ гишүүний хэлснээс үзэхэд эдийн засгийн үр ашиггүй болохыг илэрхийлэх, тэр тооцооллыг дараа дараагийн хуралдаануудад танилцуулах шаардлагатай бололтой.

Хуралдааны үеэр доктор, судлаач Б.Мижиддорж Нарансэвстэйн боомтыг нээснээр говийн дөрвөн дархан цаазат газрын хамгийн томд тооцогдох Их говийн “А” дархан цаазат газрын бүрэн бүтэн байдалд ноцтойгоор нөлөөлж, зөвхөн энэ газар нутагт оршдог нэн ховор зүйл болох мазаалай болон хавтгай тэмээний тоо толгой буурах, мөхөх эрсдэлд оруулж болзошгүйгээс гадна олон арван жилийн туршид хийгдсэн хамгааллын ажлуудыг үгүй хийх аюултай гэжээ.

Нарансэвстэй боомтыг нээснээр Говийн их дархан цаазат газрын биологийн олон янз байдалд учрах үр дагаврыг тооцох аргагүй гээд энэ боомтыг нээн ажиллуулсан 1992, 1993 оны туршлага, гарах сөрөг үр дагаврын талаар мэдээлэл өгсөн байна.

Нийтийн өргөдлийн цахим системд өргөдөл гаргасан иргэн Н.Анхзаяа, Монгол Улс Дэлхийн өвд бүртгүүлэхээр зэхэж буй өвөрмөц эко системтэй газар нутгаа хамгаалахын тулд залуу үеэ төлөөлөн өргөдөл гаргасан гээд, өөрөө биологич мэргэжил эзэмшсэн, Говийн их дархан цаазат газарт хийсэн судалгаанд оролцож байсны хувьд ийм шийдэлд хүрсэн гэж ярьжээ.

Мөн хуульч Г.Дашдэмбэрэл Наран сэвстэй боомтыг нээснээр Үндсэн хууль болон олон улсын гэрээ, конвенцуудыг зөрчихөд хүрч буй талаар мэдээлэл танилцуулсан байна. 

Г.САНСАРМАА

Энэ мэдээнд өгөх таны үнэлгээ

Хуваалцаарай Жиргээрэй