Монголд чихрийн шижин буюу диабет нь хүн амын дунд эрчимтэй нэмэгдэж буй эрүүл мэндийн ноцтой асуудлуудын нэг болоод байна. Энэ өвчин нь олон хүчин зүйлээс үүдэлтэй бөгөөд голдуу генетик, амьдралын хэв маяг, буруу хооллолт, хөдөлгөөний дутагдалтай холбоотой. Чихрийн шижин нь цусан дахь сахарын хэмжээ өндөрсөх, инсулин дааврын дутагдал болон эсийн инсулинд мэдрэг чанар буурахаас үүддэг.
Монгол дахь чихрийн шижингийн гол төрлүүд:
1. 1-р хэлбэрийн чихрийн шижин: Энэ нь ихэвчлэн хүүхэд, өсвөр насныханд илэрдэг бөгөөд бие махбод инсулин ялгаруулах чадваргүй болдог. Монголд харьцангуй ховор боловч тохиолдох нь бий.
2. 2-р хэлбэрийн чихрийн шижин: Насанд хүрэгчдийн дунд илүү түгээмэл байдаг ба инсулинд мэдрэг чанар буурахаас үүдэн үүсдэг. Энэ хэлбэр нь амьдралын хэв маяг, хооллолттой ихээхэн хамааралтай тул Монголд түгээмэл тохиолдож байна.
Монгол дахь чихрийн шижингийн нөхцөл байдал: Монголд чихрийн шижинтэй хүмүүсийн тоо сүүлийн жилүүдэд нэмэгдэж, 100,000 гаруй хүн энэ өвчнөөр оношлогдсон гэх судалгаанууд байдаг. Монголын уламжлалт хоол хүнс ихэвчлэн нүүрс ус, өөх тосонд баялаг, ихээхэн илчлэгтэй байдаг нь таргалалт, 2-р хэлбэрийн чихрийн шижинтэй шууд холбоотой. Мөн хотжилт, суурин амьдрал нэмэгдсэнээс хөдөлгөөний дутагдал, таргалалт ихэссэн нь чихрийн шижингийн өвчлөлд нөлөөлж байна.
Судалгаагаар Монголд чихрийн шижинтэй хүмүүсийн тоо нийт хүн амын 11.2 хувь орчим байна. Улаанбаатар зэрэг хот суурин газарт энэ өвчлөл илүү өндөр бөгөөд 12.8 хувьд хүрч байгаа нь илүү хөдөлгөөн багатай, суурин амьдралын хэв маяг, зохисгүй хооллолттой холбоотой гэж үздэг. Харин хөдөө орон нутагт энэ тоо 10.2 хувь орчим байна
Насны бүлгээр нь авч үзвэл, нас ахих тусам чихрийн шижин өвчний тархалт нэмэгдэж, 60-аас дээш насны хүмүүсийн дунд өндөр үзүүлэлттэй байгаа юм. Эрэгтэйчүүдийн дунд 40-49 насны бүлэгт чихрийн шижин илүү түгээмэл байгаа бол эмэгтэйчүүдэд 50-59 насны бүлэгт их тохиолдож байна. Мөн өмнө нь оношлогдоогүй байсан шинээр илэрсэн чихрийн шижинтэй хүмүүс нийт өвчтөнүүдийн 1.9 хувийг эзэлж байгаа бөгөөд энэ нь эрт илрүүлэлт, оношилгооны хомсдол байгааг харуулж байна.
Эдгээр судалгааны үр дүн нь Монголд чихрийн шижин өвчний тархалт ихэсч, хүн амын эрүүл мэндэд аюул учруулж буйг харуулж байгаа бөгөөд урьдчилан сэргийлэх, эрт илрүүлэлт хийх арга хэмжээг өргөжүүлэх хэрэгтэйг сануулж байна.
Урьдчилан сэргийлэлт ба менежмент:
1. Зөв хооллолт: Нүүрс ус, өөх тос багатай, тэнцвэртэй хооллох, хүнсний ногоо, уураг ихтэй хүнс хэрэглэх нь чухал.
2. Тогтмол хөдөлгөөн: Дасгал хөдөлгөөн тогтмол хийх нь цусан дахь сахарыг бууруулах, жингээ барихад тустай.
3. Эрүүл мэндийн үзлэг: Цусны сахарын хэмжээг тогтмол шалгуулж, эрт үед нь оношлуулах нь чихрийн шижингийн хүндрэлээс сэргийлэхэд тусална.
4. Бусад эмчилгээ: Эмийн болон инсулин тарианы эмчилгээ хэрэглэх шаардлагатай тохиолдолд эмчийн заавраар хэрэглэх. Чихрийн шижингийн талаар олон нийтэд мэдээлэл түгээх, зөвлөгөө өгөх, урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ нь Монголд чухал үүрэгтэй бөгөөд өвчнийг эрт үед нь хянах, хүндрэлээс урьдчилан сэргийлэхэд ач холбогдолтой юм.
АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Eguur.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.
ЭНЭ ЦӨӨХӨН ХҮН АМТАЙ УЛСАД ӨНДӨР ҮЗҮҮЛЭЛТ ОДОО ЯАХ УУ? БҮГДЭЭРЭЭ ИНСУЛИН АХИУХАН УУВАЛ ЯАДЫН БОЛ
Нэгэнт сахартай хүний тоо ихэссэнтэй холбоотой төр засаг арга хэмжээ авч чадахгүй бол ядаж нэгэнт эдгэшгүй өвчин тул тэтгэвэрт гарах насыг ганц 2 жилээр наашлуулж өгвөл ч их буян болно доо.
Энэ шижин 2 нь бол шууд хүн өөрөө өөртөө буруу хооллож, хөдөлгөөнгүй амьдарснаас болж бий болдог өвчин. Тиймээс ялангуяа хүндрээгүй үедээ аз болж хоол унд хөдөлгөөнөөр буцааж бие махбодоо хэвийн абйд�##�д оруулж болдог давуу т�##�тай. Эмч эмнэлэгт оношлогдлоо гэвэл жоохон оройтсон гэсэн үг. Оношлогдохгүй эмч зүгээр гэж йвуулсан ч өөрөө өвчний шинж тэмдгээр сахарын өвчин байна гэж оношилбол тэгээд шууд хоолны дэглэм барьж хэрхэн зөв хооллохоо эхлээд сайн судлах хэрэгтэй. Дараа нь дэглэмээ бариад хөдлгөөн дасг�##�аа хийх хэрэгтэй. Элэг чинь өөхтэй бол элэгний өөхөө арилт�##� дэглэм барих хэрэгтэй.. Илүүдэл жингүй бол жин хасахгүйгээр зөв хооллох дэглэм олох хэрэгтэй. Жинтэй хүмүүс жиндээ хүртэл гурил будаа сахар, түүгээр хийсэн юмаа хасаад явахаар аяндаа турна. Жин ихтэй бол хүссэн жиндээ хүрээд дахин хэрхэн жин хасахгүйгээр зөв хооллохоо судлах хэрэгтэй. учир нь жирийн жинтэй хүн цааш нь жин хасах нь эрүүл мэндэд муу учир. Гадаадын эмч нар элэгний өөх, чихрийн шижин 2, үе мөчний өвчин 3-ыг ингэж зөв хооллолтоор л эмчилж байна. Эртхэн хоолны дэглэмээр эмчилж болдог үед нь эмчлүүлбэл өөрийгөө аварч өвчнийг түр зогсоож байна гэсэн үг. Хэвийн боллоо гээд дахиад буруу идвэл дахиад л гарна. Хоол ундаа янзлахгүй бол аажмаар элэг бөөр нүд, зүрх ер нь ямар л бол ямар өвчнөөр хүндэрч үхэх үүд ха�##�га нь хэдэн жилийн дараа шууд нээгдэнэ. Манайхны эмч нар хөнгөн, оношлогдохгүй байгаа үед нь тоодоггүй тул өөрөө л уншиж суд�##�ж адилхан хоолны дэглэмийг нь баримт�##�ж өөрийгөө анагаах хэрэгтэй. Сахарын өвчтэй хүнд бол үнэхээр дэлгүүрт ороод худ�##�даж авах бараа байдаггүй. лангуун дээрх бүх бараа үйлдвэрийн тул ямар нэг сахар муу тос буруу хольцтой чамайг хорлоно.
Хоолны дэглэмээр бол инсулин тарыдаг хүмүүс хүртэл сүүлдээ тариулах тоо нь цөөрсөөр тарианаас гарч байлээ. Эм нь бол олон сөрөг т�##�тай бажй болдог тул хүнд өвдөхөөс өмнө дэглэмээр өөрсдийгөө аварцгаа.
Ногоо мах л ид. эрүүл нүүрс уснаас гурв�##�жин будаа, шар будаа, овьёос, 2-р гурил гэх мэт жоохныг хоолондоо оруул. тэгээд нэг л порц нэг удаад идээд 16 цаг идэхгүй 8 цагт нь 2 удаа хоолло гэж гадаадын эмч нар зөвлөхөөр барахгүй өвчтнөө хянаад омэга 3 тосоор өдөрт 3 х�##�бага уулгаад 2-3 сарын дараа үзүүлэхэд их өөрчлөлт орсон нь харагдаж байлээ.
тэр байтугай 7 хоногийн 2 өдөр нь давхар өлсөх буюу зөвхөн 400 к�##�ори ид гэж байлээ. Их жинтэй хүмүүст тэгж зөвлөж байсан.
Хэрэв та нар өөр олон суурь буюу архаг өвчтэй бол эмчээсээ асууж байж ямар дэглэм барихаа асуух хэрэгтэй. гэдэг ч амьдр�##� дээр монгол эмч нар чамд хоолны дэглэмийн тухай нэг их хэлж зөвлөж чадахгүй !