СУРВАЛЖИЛГА: “Нэмэлт давтлага өгөхгүй бол хүүгээ нэгдүгээр ангид нь улираан суралцуулна”

Гэрт хоёр бор ишиг хөгжим тоглож буй юм мэт майлна. Харин гадаа хонь, ямаа идээшилж, зарим нь гэр шөргөөнө. Хоёр бор ишигний эх л гэр тойрон майлж, бидний сэтгэлд улам л хөг нэмнэ. Удалгүй Ч.Энхбаатар ишигнүүдийг ээжид нь тавьж өглөө. Энэ хоёр ишиг түүнийх. Тэрбээр долоон настай, сумын сургуулийн сурагч. Дэлгэрэнгүй танилцуулбал, Увс аймгийн Ховд сумын Ерөнхий боловсролын сургуульд сурдаг. Энэ намар хоёрдугаар ангид орно.

Тэрбээр тун даруухнаар “Намайг Баатар гэдэг. Жинхэнэ нэрийг минь Ч.Энхбаатар гэдэг” хэмээн өөрийгөө танилцууллаа.

Бид түүнээс сургуулийн босгоор алхаж, сурагч болох ямар байсан тухайг нь асуухад “Сургуульд явах гоё байсан. Дотуур байр хамгийн гоё нь. Бид өрөөндөө олуулаа. Хамтдаа тоглоно. Гэхдээ хичээлээ тараад тоглодог байсан” гэв.

Ч.Энхбаатар хоёр ах, нэг эгчтэй. Эгч нь оюутан. Том ах нь аав, ээждээ тус болохоор мал дээрээ гарсан байна. Харин нэг ах нь зургадугаар ангийн сурагч. Тэд хамт дотуур байранд амьдардаг аж. Өрөөндөө 11-үүлээ байдаг гэнэ. Дотуур байранд ер өлсөөгүй, хоол нь гоё амттай байсан ч гэрээ маш их санаж байсан тухайгаа Ч.Энхбаатар нуулгүй хэлэв.

НАЙЗУУДЫНХАА НЭРИЙГ МАРТСАН Ч БАГШИЙНХАА НЭРИЙГ МЭДНЭ ШҮҮ БИ...

Түүнээс сургуульд ороод хэдэн найзтай болсон бэ хэмээн асуулаа. Гэтэл тэрбээр арван хуруугаа гаргав. Нэрүүдийг нь санаж байна уу гэхэд “санахгүй байна” гэлээ. Ангийнхаа багшийг, найзуудыгаа санаж байна уу гэхэд шууд л толгой сэгсэрлээ. Тэрбээр ангийнхныхаа нэрийг мартсан ч багшийнхаа нэрийг санаж байв. “Манай багшийг Туул гэдэг” хэмээн инээмсэглэн ярих нь хөөрхөн.

Дэвтрийг нь үзэж болох уу гэхэд өндийж босоод хана руу сарвайв. Хананы дээд нүдэнд цүхээ өлгөжээ. Тэрбээр цүнхээ уудлаад хамгийн түрүүнд монгол хэлний хичээлийн дэвтрээ гаргаж ирлээ.

Эрэгтэй хүүхэд гэхэд үсгүүдээ чамбай бичиж. Хамгийн сүүлд Ж үсэг үзжээ. Ж үсэг бол цагаан толгойн найм дахь үсэг. Энэ ямар үсэг вэ хэмээн дэвтрээс нь асуувал, үзсэн бүх үсгээ мэдэж байлаа. Харин И үсгийг л Ш үсэгтэй андуурч дуудна. Тэрбээр Монгол хэлний хичээлд сонирхолтой гэнэ. Харин тооны хичээлдээ тийм ч дуртай биш бололтой.  Дэвтрээ гаргаж үзүүлэхдээ дурамжхан байлаа. Тооны дэвтэр дээр зургаан нүүр хичээл байв.

-ТЕЛЕ ХИЧЭЭЛ АМАРХАН ДУУСЧИХДАГ. УХРААЖ ҮЗЭХ БОЛОМЖГҮЙ БОЛОХООР ХЭЦҮҮ-

Түүний эгч Ч.Мягмардарь “Дүү маань есдүгээр сарын дундуур хичээлдээ явж эхэлсэн. Ханиадаа эдгээгээд орсон юм. Тэгээд дэвтэрт нь цөөхөн хичээл байгаа юм. Телевизээр зааж байгаа хичээлийг үзүүлдэг. Зурагтаар үзэхээр ойлгохгүй байгаа. Мөн хичээлүүд маш хурдан дуусчихдаг. Хөдөө ухрааж үзэх боломжгүй болохоор хэцүү.  Яахав дунд ангийн дүү маань теле хичээлээ ойлгож байгаа. Харин бага ангийнхан тэр тусмаа нэг, хоёрдугаар ангийнхан сайн ойлгохгүй байх шиг байна. Дүүгийн маань ангийн багш ээжтэй холбоотой байдаг. “Номоос нь хичээлийг нь хийлгээрэй, уншуулаарай” гэдэг. Гэхдээ хөдөөнийхний ажил барагдахгүй болохоор давтуулах боломж олддоггүй. Хотынхон шиг хүссэн үедээ дэвтэр балаа гаргаад суух боломжгүй шүү дээ. Өдөр нь бүрхэг байсан бол зай хураагуур олигтой цэнэг авахгүй. Тэгээд л орой гэрлээ асааж чадахгүй, гэгээг харанхуй залгимагц унтацгаадаг. Аав ээж хоёр ахиад нэгдүгээр ангид оруулна гэсэн” хэмээв.  

-ХОЦРОГДОЛ АРИЛГАХ ДАВТЛАГА ОРУУЛБАЛ, БАГШТАЙ НЬ ЗӨВЛӨЖ БАЙГААД УЛИРААХ ЭСВЭЛ ХОЁРДУГААР АНГИД НЬ ОРУУЛНА-

Сурагч хүүгийн ээж Ц.Энхмаагаас энэ намар хүүгээ ахин нэгдүгээр ангид өгөхөөр төлөвлөж буй тухай нь асуулаа. Тэрбээр “Нэгдүгээр ангид оруулах эсэхийг ангийнх нь багштай ярилцаж байгаад шийднэ дээ. Хэрэв наймдугаар сарын дундуур хоцрогдол арилгах давтлага оруулбал, багштай нь зөвлөж байгаад улираах эсвэл хоёрдугаар ангид нь оруулах байх. Давтлага өгөхгүй бол бараг нэгдүгээр ангид оруулсан нь  зүгээр байх” хэмээв.

Цар тахал боловсролын салбарыг үнэнхүү ниргэсэн. Ээждээ үнсүүлээд, аавыгаа дагаад эрдэм сурахаар явсан хүүхдүүд хоёр сар 11 хоног шинэ орчинд дасаад эргээд л гэртээ харьсан. Үсэглэлийн баяраа ч тэмдэглээгүй. Гэсэн ч Ч.Энхбаатар хүү “Сургуульд явах л гоё” хэмээн ярьж,  30 хүртэл тоолж үзүүллээ. Нэгдүгээр ангиа төгссөн сурагч 30 хүртэл тоолж, холбож уншиж чадахгүй, эгшиг долоо, найман гийгүүлэгч л мэдэж байгаа нь харамсалтай  санагдаж байж болох юм. Гэсэн ч тэр хотын хүүхдүүдээс илүү эрдэм өвөртөлсөн сурагч. Ингэж хэлсний учир нь тэр малын зүс мэднэ. 30-аас дээш тоолж мэдэхгүй ч түүний цээжинд малын өчнөөн өнгийн зүс бий. 20 хурга хашчихаад эхийг нь олоод тавиад өг гэвэл тэр ямар ч асуудалгүй чадна. Чадна гэдгээ ч толгой дохин хэлж байлаа.

Энэ мэдээнд өгөх таны үнэлгээ

Хуваалцаарай Жиргээрэй